Biografie

Over Lea Barmes en haar dochter Jeannette.

Lea Barmes was het eerstgeboren kind van Abraham Joseph Barmes en Jansje Levie Mossel. Zij was geboren in Amsterdam op 27 Maart 1866 en had nog zes zussen en broers, te weten Sophia, Louis, Joseph, Margaretha, Elisabeth, Hermina en Jacob. Haar broertjes Louis en Jacob overleden al als babies. Sophia stierf in 1930 en Elisabeth en Herman overleefden de Holocaust. Haar zuster Margaretha overleed in 1941 in Den Haag maar Lea zelf en haar broer Joseph zijn tijdens de Sjoa vermoord.              

Lea was ongehuwd, maar in de familie deden verhalen de ronde dat zij  “los en gelukkig” leefde. Geheel onwaar waren die niet: op 28 September 1894 had zij als ongehuwde moeder een dochter gekregen van een onbekende man: Jeannette Barmes. Lea heeft Jeannette pas op 28 October 1912, toen zij 18 jaar oud was, erkend als haar dochter middels een notariële akte bij notaris Adriaan Cato Schwartz in Amsterdam. Ook is Lea Barmes niet op het huwelijk van haar dochter geweest en er werd niet tot nauwelijks over Jeanette Barmes in de familie gesproken.

Jeanette trouwde op 1 Februari 1917 in Amsterdam met de 18-jaar oudere zoon van David Mendes en Rebecca Benavente, de  violist en koopman in damesconfectie Benjamin Mendes. Het echtpaar, dat een modezaak in de Van Woustraat runde, woonde aan het Sarphatiepark 69 I in Amsterdam en had geen kinderen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de Duitse bezetters het Sarphatipark tot Bollandpark omgedoopt omdat straten, pleinen en parken niet meer naar Joden vernoemd mochten worden

Benjamin Mendes overleed op 14 October 1940 in Amsterdam, maar het is niet bekend waar hij is begraven. Zijn vrouw Jeannette werd pas op 26 Augustus 1943 opgepakt en afgevoerd naar Westerbork, waar zij in de strafbarak 67 terecht kwam. Twee dagen later heeft zij pogingen ondernomen om middels een afstammingsonderzoek aan te tonen dat zij slechts één Joodse ouder had om daarmee aan deportatie te ontkomen. Het onderzoek heeft tijd in beslag genomen, maar niet tot resultaten geleid: op 8 Februari 1944 werd Jeannette Mendes-Barmes op transport gesteld naar Auschwitz, waar zij bij aankomst op 11 Februari 1944 onmiddellijk werd vermoord.

Haar moeder, Lea Barmes was roosjessnijdster van beroep en woonde toen in de Vrolikstraat 161 in Amsterdam. Vanaf 2 April 1910 was zij lid van de ANDB en geclassificeerd in vakgroep 7 (roosjessnijders) maar om onbekende redenen werd zij op 24 Juli 1922 geschrapt van de ledenlijst van de ANDB.

Lea  verhuisde op 6 Januari 1931 naar Den Haag, waar zij in die jaren ‘30 op meerdere adressen in die stad heeft gewoond. Per 18 Augustus 1936 was haar adres Albertinestraat 17, verhuisde op 27 April 1937 naar de Gerard Reijnststraat 51 en haar laatst bekende adres was Spaansestraat 12, eveneens in Den Haag, zoals vermeld op haar registratiekaart van de Joodse Raad.

Lea Barmes werd op 11 December 1942 in Westerbork geregistreerd en verbleef in barak 72. Op 11 Januari 1943 werd Lea naar Auschwitz gedeporteerd, waar zij bij aankomst op 14 Januari 1943 onmiddellijk werd vermoord.  

Bronnen o.a. Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Lea Barmes, gezinskaart Abraham Joseph Barmes; archiefkaart Jeanette Barmes en Benjamin Mendes; ledenkaart Lea Barmes ANDB; Gemeente archief Den Haag, gezinskaart Lea Barmes; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Lea Barmes en  Jeannette Mendes-Barmes en persoonlijke herinneringen aan Lea Barmes vanuit de familie.

Alle rechten voorbehouden