Verhaal

Hans Wolfgang Lewandowski

Pantografist in Enschede

Door: Chris Brand

Vanuit Kassel emigreerde Hans Wolfgang in 1935 - zoals al gemeld - naar Enschede waar hij eerst in huis kwam aan de Kottendijk 108 bij de konijnenfokker Hermann Kratzenstein, zoals hij in het adresboek van 1939 werd omschreven. 

Hans Wolfgang woonde kort voor de oorlog bij Cornelis Broerse in aan de Emmastraat 137. Hij was van beroep een pantografist en vermoedelijk werkzaam bij een van de bedrijven die patroonontwerpen op drukrollen graveerden zoals de Twentse Graveer industrie of in een van de ontwerpafdelingen van een textielbedrijf. Het is ook mogelijk dat hij bij het bedrijf in dienst was waar Broerse bedrijfsleider was. Broerse was van oorsprong een tekenaar uit Rotterdam die als bedrijfsleider en vennoot was aangesteld bij de drukkerij van zijn overleden schoonvader Ale van der Schaaf.

Broerse zat in De Kunstclub, een lokale groep kunstenaars waarin mensen zoals Nico van Heek, Ina Scholten-van Heek, Rabbers, Krol en de Wijs zaten. Nico was een firmant van het textielbedrijf Schuttersveld en kunstliefhebber. Hij ondersteunde graag beginnende kunstenaars en zou na de oorlog de vormgeving kunstacademie AKI oprichten samen met Blijdenstein. Het is mogelijk dat Hans Wolfgang via hem bij Broerse in huis is beland.

Hans Wolfgang was een schaker. Hij deed in 1939 mee aan een zogenaamde ladderwedstrijd in de lokale krant waarbij probleemstellingen moesten worden opgelost.