Addition

Familie Gijsbertus de Leeuw

kwetsbare paniek

Mijn moeder, bij het begin van de oorlog 12 jaar, heeft altijd dagboeken bijgehouden. Haar dagboek heeft zij opgetekend in een boek voor ons kinderen. In dat boek staat het verhaal van Gijsbertus, Nannie en Mirjam de Leeuw uit Stadskanaal. Zij woonden tegenover mijn moeder en haar familie in Stadskanaal. 

Mijn moeder schrijft:

Toch wil ik nog even terug komen op die periode in de oorlog op Stadskanaal. Toen in 1942 de eerste joden in Stadskanaal werden opgepakt en naar Westerbork ge bracht, brak er paniek uit onder deze mensen. Tegenover ons woonde Bertus de Leeuw, pas getrouwd, met zijn vrouw Nannie. Ze hadden een baby Mirjam. Deze vrouw was zo in paniek dat ze niet wist wat te moeten doen. Ze legde het kind in de kinderwagen met wat kleertjes en draafde weg. Maar waar moest ze heen. Op een gegeven moment zagen wij haar op de rails lopen de kinderwagen wanhopig voor zich uit duwend. Moeder stuurde mij er op af om haar te helpen. Ze was zo bang dat ze bijna niet kon lopen. Het was erg moeilijk om thuis te komen de keien tussen de rails verhinderden ons om op te schieten. Ze is een tijdlang bij ons geweest en naderhand ook haar man en hebben met vader lang zitten praten. Daarna zijn ze naar huis terug gegaan en in de dagen daarna in de avond als het donker was, werd er een bed met toebehoren gebracht en in de lege achterkamer gezet. Hier zouden enkele weken twee tantes van Bertus de Leeuw worden ondergebracht. Helaas hebben deze twee vrouwen een grote domheid begaan. In plaats van met stille trom te verdwijnen brachten ze hun poezen bij kennissen en op de vraag waar ze dan wel heengingen vertelden ze dat ze naar Mulder op Stadskanaal gingen, dit ging als een lopend vuurtje door het dorp en bleef ook voor de mensen die niet goed waren niet onbekend. Daar aan heeft vader zijn arrestatie door Blomberg te danken. Deze twee dames zijn dezelfde avond nog door de S.D. gearresteerd en weggevoerd.

Ook werd in de voorkamer de hoekkast ontruimd en daar werden etenswaren van de familie de Leeuw op geslagen alsook in de kelder waar hun weck bewaard werd. De familie de Leeuw dook onder. Het kindje werd te vondeling gelegd (dit hebben we pas veel later gehoord, toen ze gearresteerd waren.) In die winter 1942/1943 kwam Bertus de Leeuw via de rails in het pikkedonker van tijd tot tijd eten halen. Dan was hij helemaal in het zwart gekleed met een hoed diep over het hoofd getrokken.