Addition

Het gezin Danziger in De Bilt

onderzoeksresultaten bij het leggen van struikelstenen door de Stichting Struikelstenen De Bilt

Hans Danziger kwam in 1933 vanuit Berlijn naar Nederland. Als beroepsvermelding staat: boekhandelaar en grossier. In 1933 opende hij een joods internaat in Scheveningen. Hij was getrouwd met Kathi Crohn (27-8-1894) en had twee kinderen: Helmut (31-10-1922) en Werner (6-3-1924). Dit huwelijk was in een echtscheiding geëindigd en Hans Danziger hertrouwde in 1934 met Elsbeth Herschkowitsch die lerares wis- en natuurkunde was aan het internaat. Zij kregen twee kinderen: Evelyn in 1934 en Harry in 1936. Zij woonden in Scheveningen aan de Havenkade 19

Na de Duitse inval in 1940 moet het Haagse kustgebied worden ontruimd voor de aanleg van de Atlantikwall en ook moesten alle Joden uit Den Haag verdwijnen. Een niet onaanzienlijke groep “Haagse“ joden vond in De Bilt/Bilthoven een onderkomen: Danziger, Karpowitz, Nothmann, Maas, Gebhart en anderen.

Op 19 oktober 1940 vestigde het gezin Danziger met dienstbode zich op de Hessenweg 220 in De Bilt. Op 22 mei 1942 verhuisde het gezin gedwongen naar de Jodenbreestraat 73 3 hoog in Amsterdam. Op de persoonskaart van de (vermoedelijk dienstbode) Alice Rothschild staat deze verhuizing niet vermeld. Zij is in De Bilt achtergebleven en op 31 juli 1942 in De Bilt getrouwd met Walther Jeidel.  Op haar kaart in het bevolkingsregister staat vermeld : dd 29 december 1942 VOW ( vertrokken onbekend waarheen)

Het gezin Danziger heeft dus een jaar en zeven maanden op de Hessenweg gewoond. Het was hun laatste min of meer vrijwillig gekozen verblijfplaats.

De namen Danziger staan op een transportlijst van 2 oktober 1942 naar Auschwitz. Het lijkt erop dat Elsbeth Danziger-Herschkowitz en haar twee kinderen direct na aankomst vergast zijn en dat Hans is “ geselecteerd” voor dwangarbeid en nog ellendige maanden heeft moeten doormaken tot zijn dood op 28 februari 1943 in Schoppinitz.

De twee zonen uit zijn eerste huwelijk, Helmut en Werner zijn in 1938 naar Nederland gevlucht. Zoon Helmut kwam na omzwervingen in opvangcentra uiteindelijk terecht in kamp Westerbork van waaruit hij met een van de eerste transporten naar Auschwitz is gebracht. Daar is hij op 19 aug 1942 vermoord. Kathi Crohn, de eerste vrouw van Hans Danziger, is in op 19-10-1944 in Auschwitz vermoord. Zoon Werner heeft als enige weten te overleven. Na de oorlog veranderde hij zijn voornaam in Wouter en was hij leraar wiskunde aan Nieuwe Lyceum in Bilthoven en later aan het stedelijk Gymnasium in Haarlem. Hij had geen kinderen en is in 2010 overleden.

 

 In november 2021 hebben wij vier struikelstenen geplaatst