Stolpersteine Legging

Voor mij dit jaar extra bijzonder: afgelopen week voor mijn overgrootvader Eliazer Zwartverwer een Stolpersteine gelegd en Kaddesj gezegd (speciaal hiervoor uit m'n hoofd geleerd).

Het verhaal (of beter: de verhalen)

Eliazer Zwartverwer, de vader van mijn oma, was 56 jaar, vermoedelijk tijdens een razzia opgepakt, en kon nog een telex-bericht naar huis sturen vanuit de Hollandsche Schouwburg -ook wel Joodsche Schouwburg genoemd- waarop zijn 2 dochters (mijn oma+haar zus) vluchtten (zie politie verslag).

Mijn oma, heeft met haar kinderen de oorlog overleefd met vervalste persoonsbewijzen. Haar zus heeft met haar kinderen de oorlog ook overleefd, maar al hun ooms en tantes (6) en kinderen (neven en nichten) niet.

Ook schijnt mijn oma -blond haar en blauwe ogen meerdere keren geprobeerd te hebben in de Gerrit van der Veen school -hoofdkantoor van de Sicherheitsdienst- gevangenen vrij te praten.

Als kind mochten mijn broertje en ik niet bij mijn oma in de buurt slapen tijdens het logeren, want 'oma had nachtmerries'. Maar ik kwam er zelf achter dat ze in haar slaap altijd op de Duitse bezetters aan het schelden was.

Eliazer Zwartverwer had na zijn deportatie naar Westerbork ivm zijn slechte nieren medicatie nodig, en kon daardoor niet verder op transport gezet worden naar de vernietigingskampen.

De door mijn oma en haar zus aan hem per post opgestuurde medicijnen kwamen niet aan, de tweede brief, enkele weken later, ging al ongeopend retour. 'Geadresseerde onbekend'...

Heel bijzonder om zo iemand een stukje van zijn leven terug te kunnen geven door het uit de vergetelheid te houden met een Stolpersteine. Ook hebben wij onze oudste zoon als tweede naam 'Eliazer' gegeven.

Dank aan alle vrijwilligers van de Stg. Stolpersteine, en ook de buurtbewoners die dit toelieten en ondersteunden, en hun FB bericht, helaas steeds minder vanzelfsprekend in de 'huidige tijd' 
(van één van de buren kreeg ik zelfs nog een nieuw stuk informatie van destijds, een rapport over het leeghalen van de woning)

Enkele aanwezige buren (waren door de stichting geattendeerd) besteedden er ook zelf nog aandacht aan op FB:

En