Biografie

Over Klaartje de Zwarte-Walvisch

Klaartje Walvisch was een dochter van Barend Walvisch en Mietje Breemer.
Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Barend Walvisch

Tijdens de oorlog besloten Klaartje en haar man geen gebruik te maken van de mogelijkheid tot onderduiken. In maart 1943 werden zij thuis gearresteerd. Op die dag besloot Klaartje een dagboek bij te houden. Ze beschreef gedetailleerd haar verblijf in de Hollandsche Schouwburg en in kamp Vught. Op 4 juli 1943 eindigen haar dagboekaantekeningen. Nog geen twee weken later is zij in Sobibor vermoord.

Op de dag dat Klaartje de Zwarte-Walvisch in Westerbork op de trein werd gezet, werd zij bijgestaan door haar zwager. In een bewaard gebleven notitie beschijft de zwager het moment van afscheid als volgt:
‘Klaar, Zoojuist naar de trein gebracht. Heb al het mogelijke gedaan het haar aangenaam te maken. Bewonderingswaardig flink is ze. Een uit velen die ik hier heb zien weggaan. Ondanks dat ze heel alleen was, slaat ze er zich prachtig doorheen. Onze tafel was zeer onder de indruk, omdat ze erg lief voor iedereen is geweest’.
Joods Historisch Museum, Documentencollectie inv. nr. 00009720 en 00012789

Zie voor meer informatie: K. de Zwarte-Walvisch, Alles ging aan flarden. Het oorlogsdagboek van Klaartje de Zwarte-Walvisch. Tekst bezorgd door Ariane Zwiers. Met een inleiding van Ad van Liempt (Amsterdam 2009).