Siegmund Hirsch is de zoon van Marcus Hirsch, een handelaar, en Rebecka Hirsch. Enkele bronnen spreken over
16 januari 1869 als zijn geboortedatum, andere over 17 januari in datzelfde jaar.
Op 23 oktober 1895 trouwt Siegmund in Horn (Kreis Lippe, Duitsland) met Fanny Sostberg (*1870).
De oudste vermelding van het echtpaar stamt uit oktober 1926, deze vermelding werd gevonden door de archivaris van Wiesbaden, die ook aangaf dat niet terug te vinden is, of Siegmund en Fanny in dat jaar naar Wiesbaden verhuisden, of dat ze er al langer woonden. Siegmund begint er een winkel in handgebreide en machinaal gebreide goederen. Vanaf 1929 heeft hij een zaak in mode-artikelen. Vier jaar later (1933) is hij werkzaam in vastgoed, hypotheken en verhuur. In datzelfde jaar overlijdt, na zevenendertig jaar huwelijk, zijn vrouw Fanny. Voor zover bekend hebben zij geen kinderen gekregen. In januari 1936 emigreert Siegmund naar Nederland.
Siegmund gaat in Den Haag wonen en staat hier geregistreerd als koopman.
Op 8 oktober 1940 verhuist hij van Den Haag naar Apeldoorn, waar hij gaat wonen in de Prinsesselaan, op nummer 12. Zijn vertrek uit Den Haag is vanwege de verordening die alle in Nederland wonende Duits-Joodse vluchtelingen verplicht het kustgebied te verlaten; de kuststreek wordt in de periode van de Slag om Engeland een verdedigingslinie waar de Duitse Joodse vluchtelingen niet in de buurt mogen wonen. Loe de Jong schrijft in zijn boek Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog: ‘De strekking van deze maatregelen was, het verrichten en doorgeven van waarnemingen die van militair belang konden zijn, te bemoeilijken’. Of zoals een andere bron beschrijft: Juist deze vluchtelingen zouden tijdens de Slag om Engeland mogelijk lichtsignalen vanuit het kustgebied kunnen zenden naar de [lees: in Duitse ogen] vijandelijke schepen.
Omdat Siegmund geen 'typisch Joodse voornaam’ heeft, moet hij, op bevel van de nazi’s, vanaf januari 1939 een stigmatiserende persoonsnaam aan zijn eigen voornaam toevoegen. De officiële naam van deze verordening luidt: ‘Zweite verordnung zur Durchführung des Gesetzes über die veränderung von Familiennamen und Vornamen’. Deze wet schrijft voor dat vanaf 1 januari 1939 alle Joden die Duits onderdaan zijn, maar geen 'typisch Joodse voornaam' dragen een tweede persoonsnaam aan hun naam moeten toevoegen (deze wet gold dus ook voor Duitse Joden die uit Duitsland waren gevlucht). De mannen worden verplicht ‘Israël' aan hun persoonsnaam toe te voegen en de vrouwen ‘Sara’. Op een lijst kan Siegmund zien dat zijn voornaam als ‘niet typisch Joods’ wordt aangemerkt.
Ook in Apeldoorn staat Siegmund vermeld als koopman, onbekend is waar hij in handelt. Op 2 augustus 1942 vertrekt hij naar Bas Backerlaan 28. De Jodenvervolging is in volle gang. Het is daarom zeer aannemelijk dat deze verhuizing onvrijwillig is geweest. Siegmund is niet de enige die in deze periode naar dit adres verhuist.
In de nacht van 17 op 18 november 1942 vinden er in Gelderland in verschillende plaatsen grote razzia’s plaats. In Apeldoorn wordt een onbekend aantal Joden uit hun huizen gehaald en lopend naar het plaatselijke treinstation geleid. Van daaruit worden ze per trein naar Kamp Westerbork gedeporteerd. Onder hen is Siegmund. Een andere bron vermeldt wel een aantal en spreekt over zevenenzestig opgepakte Joden.
Siegmund wordt aansluitend in het doorgangskamp geregistreerd, hij verblijft hier ruim vier maanden. Op dinsdag 23 maart 1943 vertrekt vanuit het kamp transport 55 met als eindbestemming Sobibor. Het transport telt vijfentwintig wagons en in totaal 1250 gedeporteerden. Siegmund wordt op vrijdag 26 maart 1943, meteen na aankomst, in de gaskamers van Sobibor van het leven beroofd. Niemand uit dit transport overleeft de oorlog.
Bronnen: Landesarchiv Nordrhein-Westfalen, gemeente Wiesbaden ‘Koninkrijk der Nederlanden’ door Loe de Jong, Stichting Herdenking Joodse Vervolgingsslachtoffers Alphen aan den Rijn, ‘Waar ze ook heen gaan, ze
hebben in elk geval mooi weer' door Kees Visschedijk en Stichting Sobibor. Digitaal Joods Monument, CODA Archief Apeldoorn, Erica adresboek van Apeldoorn, Yad Vashem, het Gelders Archief, afdeling ‘Naam & Gezicht’ van het herinneringscentrum Kamp Westerbork en het boek ‘In Memoriam’ door Guus Luijters.
17 juni 2021