Israel Lens, geboren op 16 Februari 1896 in Den Haag, was een zoon van Elkan Lens en Flora Kosman. en was melkbezorger van beroep. Hij trouwde op 25 Augustus 1926 in Amsterdam met Susanna van Leer, daar geboren op 26 Februari 1892, een dochter van Simon van Leer en Sarah Bing. Na zijn huwelijk in 1926 woonden Israel en zijn vrouw Susanna in de van der Neerstraat 117 in Den Haag, maar in 1931 verhuisden zij naar de Falckstraat 8. Het echtpaar Lens-van Leer had één kind, t.w. Flora, die op 28 Juni 1927 in den Haag was geboren.
Israel Lens kwam uit een gezin met in totaal zeven kinderen, waarvan het jongste broertje in 1921 op 11-jarige leeftijd is gestorven en één broer de Holocaust heeft overleefd. Israel’s andere vier broers zijn net als hij zelf, als ook zijn ouders, tijdens de Sjoa vermoord.
De ouders van Susanna van Leer waren al voor de oorlog overleden. Zij hadden een gezin met in totaal acht kinderen, waarvan twee kinderen al binnen een jaar na hun geboorte zijn overleden en één zoon de Holocaust heeft overleefd. De andere vijf kinderen zijn allen tijdens de Sjoa vermoord.
Vermoedelijk al in Maart 1942 werd Israel Lens opgedragen om zich als arbeider te vervoegen in het Rijkswerkkamp Mantinge in Drenthe en het was bekend dat de dwangarbeiders hard moesten werken: sloten graven, land ontginnen en wegen aanleggen. In de nacht van 2 op 3 October 1942 (Jom Kipoer) werden op last van de Duitsers alle Joodse Werkkampen in Nederland “leeggehaald” en alle dwangarbeiders werden al dan niet lopend overgebracht naar Westerbork. Zijn vrouw en dochter waren destijds achtergebleven in Den Haag, waar vanaf 22 Augustus 1942 de eerste razzia’s plaatsvonden. Zij werden in het kader van de zogenaamde “gezinshereniging” op 3 October 1942 in Westerbork binnengebracht waarop zij “als herenigd gezin” op 5 October op transport gesteld werden naar Auschwitz.
Het transport van 5 October 1942 bevatte meer dan 2000 gedeporteerden, inclusief een eerste deel van de 10.000 personen die afkomstig waren uit de Joodse Werkkampen. De trein maakte een tussenstop in Kozel, een plaats ± 80 km westelijk van Auschwitz gelegen. Daar werden 550 jongens en mannen gedwongen de trein te verlaten om als dwangarbeiders in de omliggende werkkampen van Auschwitz tewerkgesteld te worden. Diegenen die achterbleven in de trein, werden verder naar Auschwitz vervoerd om daar te worden vermoord, waaronder ook Susanna Lens-van Leer en haar dochter Flora. Bij aankomst aldaar op 8 October 1942 werden zij beiden onmiddellijk in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau vermoord.
Bij de groep van 550 mannen die uit de trein gehaald werden, behoorde ook Israel Lens. Maar zoals pas in 2015 ontdekt werd, bleek hij uiteindelijk als Joodse dwangarbeider terecht te zijn gekomen in het “Reichs Autobahnlager Sankt Annaberg” in Opper Silezie in Polen. Na de oorlog was wél bekend dat Israel Lens de Sjoa niet had overleefd, maar niet waar, wanneer en onder welke omstandigheden. Daarom werd na de oorlog op last van het Ministerie van Justitie in de gemeente Den Haag voor Israel Lens een akte van overlijden opgemaakt, waarin zijn overlijden werd vastgesteld als op 31 Augustus 1943 in Midden Europa.
Echter bij het onderzoek in 2015 in Polen naar de slachtoffers van o.a. het Reichsautobahnlager "Sankt Annaberg” in Opper Silezie, zijn meerdere aktes van overlijden gevonden, waaronder ook die van Israel Lens. Daaruit is gebleken dat hij op 18 December 1942 in het Lager St.Annaberg om het leven is gekomen. Op de overlijdensakte worden “gangreen en verval van het lichaam” als officiële doodsoorzaken vermeld. (Gangraen und Körperverfall).
Bij de vaststelling van de overlijdensdatum van Israel Lens wordt echter de officiële Nederlandse datum van 31 Augustus 1943 in Midden Europa gehandhaafd, de juridische overlijdensdatum en plaats, door het Ministerie van Justitie vastgesteld.
Bronnen o.a. het Gemeente Archief Den Haag-bevolkingsregister, gezinskaart van Israel Lens; Stadsarchief Amsaterdam, gezinskaart Simon van Leer; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Israel Lens, n Susanna Lens-van Leer en Flora Lens; website stichting Joods Erfgoed den Haag; website jodentransporten vanuit Nederland; overlijdensaktes van Israel Lens C3853 en van Susanna van Leer C970 uit Den Haag en Edward Haduch, Kedzierzyn-Kozle (Polen), de overlijdensakte van Israel Lens uit het Bevolkingsregister (Standesamt) Annaberg.
Tevens: website Joodse Werkkampen en Wikipedia Joodse Werkkampen in Nederland