Verhaal

De familie van Jacob Samuel van Dal en Johanna van Coeverden

Van Rotterdam naar Amsterdam

Door: Astrid

Jacob Samuel van Dal was het 2e kind van Samuel van Dal en Hendrika of Hendrikje van der Sluijs uit Rotterdam. Hij was portier toen hij op 6 mei 1936 in Rotterdam trouwde met Johanna van Coeverden. Johanna was de dochter van bediende Daniel van Coeverden uit Coevorden en Bella de Vries uit Kampen.

Jacob Samuel woonde in Rotterdam aan de Schiedamseweg 15b. Zijn vrouw Johanna trok na de bruiloft bij hem in en ze kregen op 17 oktober 1937 een dochter met de naam Hendrika. Op 19 november 1940, 6 maanden na het grote bombardement op Rotterdam, vertrok de familie naar Amsterdam, waar ze aan de Zocherstraat 14, III hoog gingen wonen. In Amsterdam was het beroep van Jacob Samuel portier van een bioscoop.

Het is deze familie slecht vergaan. Op de archiefkaarten van Jacob Samuel, Johanna en hun dochter Hendrika is vermeld dat zij alle drie op 7 december 1942 in Duitsland zaten. In een politierapport van de Amsterdamse politie is op 15 augustus 1942, om 15.50 uur, aangegeven dat de woning van de familie Van Dal moest worden verzegeld: een melding die vanaf het bureau Meijerplein was ontvangen.

Op 15 augustus 1942 is Jacob Samuel in Westerbork terecht gekomen. Opvallend is dat er op zijn kaart in de cartotheek van de Joodsche Raad is vermeld dat dit “vrijwillig” was. Op de achterkant van zijn kaart staat eveneens vermeld dat hij volgens lijst 7/25 vrijgesteld was en dat zijn contactadres dat van zijn vader Samuel was. Zijn vrouw Johanna van Coeverden is volgens de cartotheek van de Joodsche Raad op 8 augustus 1942 in Westerbork aangekomen. Ook op haar kaart staat dat zij vrijgesteld was volgens lijst 7/25. Dochter Hendrika is met haar moeder op dezelfde dag meegekomen naar Westerbork. De betekenis van hun "vrijwillge" inschrijving in Westerbork is onbekend, maar dit had dodelijke consequenties.

Ze zijn alle drie op 31 augustus 1942 op transport gezet naar Auschwitz. Johanna en haar dochter Hendrika zijn op 3 september 1942 in Auschwitz vermoord. Hendrika is maar vier jaar oud geworden. Jacob Samuel is ergens in Midden-Europa, waarschijnlijk na een gedwongen tewerkstelling, op 31 maart 1944 omgekomen. De ouders van Johanna zijn beiden op 14 januari 1943 in Auschwitz overleden.

Johanna en Hendrika zijn in Gedenkboek 9 van de Oorlogsgravenstichting opgenomen. Jacob Samuel is niet in een Gedenkboek vermeld. Daniel van Coeverden en zijn vrouw Bella de Vries zijn in Gedenkboek 8 van de Oorlogsgravenstichting opgenomen.

Gebaseerd op indexen van het Stadsarchief Amsterdam, informatie uit het stadsarchief van Rotterdam en op gegevens van Oorlogslevens.nl en het Nationaal Archief.