Biografie

Over Abraham Bernard Michel, zijn vrouw Esther Cohen en hun zoon Friedrich Michel.

Friedrich overleefde de Sjoa door onderduik.

Abraham Bernard Michel, die geboren was op 29 December 1890 in Amsterdam, was de 5e van de 11 kinderen van Friedrich Michel en Lena Reiwit. Hij was kleermaker van beroep en woonde thuis bij zijn ouders.

Nog voordat hij getrouwd was, bleek Abraham Bernard zo’n 16 maanden bij zijn zwager en kleermaker Joseph Dobrowitsky in de Sluisstraat 40 III te hebben gewoond. De reden daarvan kon niet worden achterhaald. Joseph Dobrowitsky was getrouwd met zijn Abraham Bernard’s zus Heintje Michel. Eind April 1920 keerde hij weer terug naar huis.

Op 7 November 1923 trouwde hij in Amsterdam met Esther Cohen, die daar geboren was op 15 Juli 1897 als een dochter van Jacob Levie Cohen en Carolina Bos. Het echtpaar Michel-Cohen kreeg één zoon, Friedrich, die op 6 November 1924 werd geboren.

Nadat het huwelijk was gesloten, betrokken Abraham Bernard Michel en zijn vrouw Esther Cohen een woning in de Lepelstraat 36 II, om vervolgens op 1 Mei 1929 te verhuizen naar de Jodenbreestraat 105 3e etage. Zij bleven daar wonen, totdat zij tijdens de Jodenvervolging in Amsterdam werden opgepakt en op 14 Januari 1943 in Westerbork terechtkwamen.

Hun zoon Friedrich Michel werd als kleermaker “gesperrt wegens functie” door de Joodse Raad, waarna hij kwam te werken bij de Joodse Kleermakerij Centrale, onderdeel van de JCB, de Joodse Centrale voor Beroepsopleidingen, wat gevestigd was in het gebouw PIGOL in de Muiderstraat 21. Vanaf 27 Juli 1942 had de Joodse Raad hem een legitimatie verstrekt, nr. JR B-490-Kleermaker.

Het is niet onwaarschijnlijk, nadat zijn ouders begin 1943 naar Westerbork waren afgevoerd,  Friedrich Michel toen “verhuisde” naar zijn neef Salomon Lampie, een zoon van zijn oom Mozes Lampie en tante  Bertha Cohen (zus van zijn moeder). Salomon Lampie was 8 November 1939 gehuwd met Betje van Kleef en zij  betrokken toen woonruimte op de Nieuwe Herengracht 51, waar Salomon ook een bedden- en dekenwinkel had.                    

Per 5 April 1941 verhuisden Salomon en Betje naar het Jonas Daniël Meijerplein 19 I – door de Duitsers tijdens de oorlog Houtmarkt genoemd. Vóór zijn huwelijk met Betje van Kleef, woonde Salomon Lampie met zijn ouders en broers in de Weesperstraat 62 II.

Uit na-oorlogse aantekeningen op de registratiekaart van de Joodse Raad van Friedrich Michel blijkt, dat Friedrich op enig moment heeft besloten om te gaan onderduiken maar niet bekend is wanneer en waar. Gebleken is dat hij op 11 Juni 1945 in België weer is “opgedoken” en daarmee de Holocaust heeft overleefd.  Friedrich Michel is in 1947 in Amsterdam gehuwd, gescheiden in 1952 en in dat jaar opnieuw getrouwd, en op 24 September 1990 overleden.

Nadat Abraham Bernard Michel en zijn vrouw Esther Cohen  op 14 Januari 1943 in Westerbork aankwamen, verbleven zij in barak 65 totdat zij op 20 Februari beiden werden doorgestuurd naar het concentratiekamp Vught, waar Abraham Bernard als kleermaker werd geregistreerd en Esther als diamantbewerkster. Abraham Bernard verbleef daar in barak B40-A en Esther in barak B26-A.

Op  23 Mei werden beiden vanuit Vught opnieuw naar Westerbork gestuurd, waar zij in barak 61 hun deportatie moesten afwachten. In een groot transport van in totaal 2862 slachtoffers, werden Abraham Bernard Michel en zijn vrouw Esther Michel-Cohen op 25 Mei naar Sobibor gedeporteerd waar aankomst op 28 Mei 1943 Abraham Bernard Michel, Esther Michel-Cohen en alle anderen van dit transport onmiddellijk in de gaskamers werden vermoord. Er waren geen overlevenden.

Bronnen o.a. Het Stadsarchief Amsterdam, gezinskaarten van Friedrich Michel (1860), Abraham Bernard Michel (1890) en Joseph Dobrowitsky (1882); archiefkaarten van Abraham Bernard Michel (1890), Esther Cohen (1897), Friedrich Michel (1924), Bertha Cohen (1890), Mozes Lampie, Salomon, Willem  en Jacob Lampie; Het archief van het Rode Kruis/transportlijsten Amsterdam -> Westerbork 13/14 Januari 1943/Abraham Bernard Michel nr 90 en Esther Michel-Cohen nr.91; Woningkaart Houtmarkt 19I/Salomon Lampie; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Abraham Bernard Michel, Esther Michel-Cohen en Friedrich Michel; website ITS Arolson/kampkaarten Vught van Abraham Berhard Michel en Esther Michel-Cohen; website Jodentransporten vanuit Nederland.nl/25 Mei 1943.

Alle rechten voorbehouden