Biografie

Het lot van Elisabeth Ritmeester-Brandon

Weduwe van Jechiël Ritmeester vanaf 16 Maart 1933

Elisabeth Brandon was een dochter van Isaak Jacob Isaak Brandon en Rosa Groenewout en werd op 30 Maart 1882 in Amsterdam geboren. Zij was de jongste van 6 kinderen; haar zussen en broers waren Jetje (13-04-1873), Mietje (24-02-1875), Jacob (31-10-1876), Joseph (13-07-1878) en Klara (10-05-1880). Alleen Mietje, die gehuwd was met Jacob Mok, overleed in 1915 en werd begraven op de Joodse Begraafplaats in Diemen. Haar andere broers en zussen zijn allen in de periode 1940-1945 overleden.

Elisabeth Brandon trouwde op 15 Januari 1913 in Amsterdam met Jechiël Ritmeester, een zoon van Jacob Ritmeester en Rachel Rimini. Jechiël was geboren op 12 Maart 1887 in Amsterdam en hij was slager van beroep. Tot aan zijn huwelijk woonde hij in de Joden Kerkstraat te Amsterdam.

Elisabeth en Jechiël kregen zeven kinderen. De oudste was Rachel, die geboren werd op 18 November 1913. Zij trouwde in 1934 met Eliazer Morpurgo en vertrok toen uit het ouderlijk huis naar 2e etage van de Kerkstraat 411. Zij kreeg met hem twee kinderen, Elisabeth en Ricka maar zij werden allemaal in Juni en Juli 1943 in Sobibor vermoord.

Van de andere kinderen werd Jacob David, die op 12 April 1920 werd geboren, slechts zes weken oud en stierf op 23 Mei 1920. Verder waren er Isaac, geboren op 27 Maart 1916, de tweeling Rosa en Esther die op 17 Augustus 1918 werden geboren, gevolgd door David op 6 November 1922 en Philip op 2 Mei 1924.

Nadat in Januari 1913 het huwelijk was gesloten, kwam het echtpaar te wonen in de Nieuwe Kerkstraat 43 maar na ruim 1 ½ jaar verhuisden zij al naar de Utrechtsedwarsstraat 31 2e etage. Daarna volgden weer verhuizingen naar de Van Hogendorpstraat, de Nieuwe Herengracht, de Lange Houtstraat, Hoofdweg, Halmaheirastraat, Oudeschans en per 21 October 1933 naar Zandstraat 27.

Toen zij nog op de Oude Schans woonden, overleed Jechiël Ritmeester daar op 16 Maart 1933 en hij is begraven op de Joodse Begraafplaats in Diemen. De weduwe Elisabeth Brandon en haar kinderen verhuisden in 1938 opnieuw, nu naar de Lepelstraat 2 2e etage, wat tevens hun laatst bekende adres in Nederland zou blijken te zijn.

De twee jongste kinderen, David en Philip Ritmeester werden een jaar na het overlijden van hun vader Jechiël in het Nederlands Israëlitisch Jongensweeshuis “Megadle Jethomiem” geplaatst, gevestigd op Amstel nr. 21. Zij werden van daar op 19 Juli 1942 afgevoerd naar Westerbork en op 21 Juli op transport gesteld naar Auschwitz. Hun officiële overlijdensdatum is na de oorlog vastgesteld door het Ministerie van Justitie op 30 September 1942 in Auschwitz. Vele jaren later kon alsnog worden vastgesteld dat zij beiden al op 20 en 22 Augustus 1942 in Auschwitz werden vermoord.

Isaac Ritmeester was opgeroepen om samen met zijn tweelingzussen Esther en Rosa op 19 Juli 1942 naar Westerbork te worden afgevoerd. Echter Esther en Rosa werden op het laatste moment van de transportlijst geschrapt. Alleen Isaac kwam toen in Westerbork terecht, van waar hij op 24 Juli op transport gesteld werd naar Auschwitz. Volgens de dodenboeken van Auschwitz zou hij daar op 8 Augustus 1942 zijn vermoord, echter het Nederlandse Ministerie van Justitie heeft na de oorlog zijn officiële overlijdensdatum vastgesteld op 9 Augustus 1942. (Register A49-71v, nr. 420 d.d. 8 Sept. 1950).

Elisabeth Ritmeester-Brandon werd samen met haar beide dochters Esther en Rosa op 10 Februari 1943 afgevoerd naar het onlangs geopende concentratiekamp ’s-Hertogenbusch in Vught. Maar al na 10 dagen, op 20 Februari 1943 werd zij vanuit Vught doorgestuurd naar Westerbork. Drie dagen later, op 23 Februari werd zij op transport gesteld naar Auschwitz en bij aankomst aldaar op 26 Februari 1943 in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau vermoord

Bronnen o.a. het Stadsarchief Amsterdam, gezinskaarten van Jechiël Ritmeester, overgenomen delen/Isaac Jacob Brandon, huwelijksakte 30 uit Amsterdam/Ritmeester x Brandon, woningkaart Amsterdam/Hoofdweg 140 met Jechiël Ritmeester; website stenenarchief.nl/graf Jechiël Ritmeester; het archief van de Joodse Raad, registratiekaart van Elisabeth Ritmeester-Brandon; website ITS Arolson/kampkaart Vught Elisabeth Brandon en de wikipedia website Jodentransporten vanuit Nederland.nl/23 Februari 1943.

Alle rechten voorbehouden