Mozes Andries Groenewoudt (1916 - 1942)
Mozes Andries Groenewoudt werd op 15 maart 1916 om 9 uur "voormiddags" geboren in Amsterdam. Zijn vader, sigarenmaker Andries Mozes Groenewoudt, deed nog dezelfde dag aangifte van zijn geboorte bij de burgerlijke stand:
https://amsterdam-city-archives.transkribus.eu/document/2447025/pages/65
Als adres staat de Foeliedwarsstraat vermeld, nr. 31:
https://onsamsterdam.nl/artikelen/de-foeliedwarsstraat
Mozes Andries Groenewoudt was de tweede zoon van Rebecca Groenewoudt-Roet en Andries Mozes Groenewoudt. Het jongetje werd vernoemd naar zijn opa van vaders kant, die agent van politie was geweest: https://www.joodsmonument.nl/nl/page/748665/mozes-andries-groenewoudt
Het verhaal achter de vernoeming van de zoons van Andries en Rebecca is ondergebracht in het verhaal van de oudste broer, Joseph. Zie daarvoor, op Joods Monument: over de oudste broer Joseph en de vernoeming van de zoons.
Verder weten we maar heel weinig van Mozes Andries. Hij komt bijvoorbeeld niet (meer) voor in militie registers. In het archief van Amsterdam is, behalve zijn geboorte acte, alleen nog de registratiekaart van zijn overlijden in Auschwitz te vinden. Volgens deze was hij van beroep "poeliersknecht".
De Laatste Gang
Mozes Andries kwam op 17 juli 1942 in Auschwitz aan, volgens de transportlijst `Inkomend Auschwitz' (Bron: Archieven Kamp Westerbork: https://collecties.kampwesterbork.nl). Dat was 5 dagen na de datum van 12 juli 1942, die op een index kaart van de Joodse raad gestempeld was, dicht bij zijn naam:
Kaart Joodse Raad, op naam van broer Groenewoudt, Isaac: https://collections.arolsen-archives.org/en/document/130297759 .
Deze kaart stond op naam van broer Isaac (1921 - 1943), maar de namen en geboortedata van alle vier de broers stonden er op: we zien de namen van Joseph en Mozes Andries in schrijfmachine letters, de naam van Salomon is er met de hand bij geschreven.
Mozes Andries overleed volgens bovengenoemde registratiekaart in de 11e week na zijn aankomst in Auschwitz. Het zou zijn geweest op de laatste dag van september: 30 september 1942. Dat is de zelfde dag, in het zelfde concentratiekamp, als die wordt vermeld voor zijn broer Joseph.
Maar zie de volgende paragraaf, die de duiding van deze data beschouwt.
Onzekerheid
Bij navraag is duidelijk geworden dat data van overlijden, zoals we die vinden op registratiekaarten, soms meer adminstratief moeten worden opgevat dan dat zij representatief zijn voor wat een feitelijke datum van overlijden was. (Bron: onderzoekers archieven kamp Westerbork)
De onderzoekers van het Rode Kruis hebben na de oorlog wellicht niet exact kunnen achterhalen wat er gebeurd is met individuele slachtoffers in concentratiekampen. Het feit dat het juist de laatste dag van de maand was duidt er misschien op dat de broers Mozes Andries en Joseph uiterlijk die datum niet meer in leven waren.
Vergelijk eventueel nog eens de registratiekaarten van beide broers, op dit aspect:
Archief kaart overlijden Mozes Andries: https://archief.amsterdam/indexen/deeds/985333e9-991b-56a3-e053-b784100ade19 .
Archief kaart overlijden broer Joseph: https://archief.amsterdam/indexen/deeds/98533419-0473-56a3-e053-b784100ade19 .