Wilhelm Ruthenburg

Gedenkboekje Joods Monument Baarn, aanvulling

Wilhelm Ruthenburg
Laatst bekend adres: Piet Heinlaan 2, Baarn

Wilhelm was geboren op 12 februari 1894 in Gütersloh. Volgens gegevens van het Baarnse bevolkingsregister kwam hij op 23 april 1938 uit Blaricum naar Baarn; kerkgenootschap Nederlands-Israëlitisch. Wilhelm trouwde in Baarn enkele weken later, op 10 mei 1938, met Emma Stern.
Bij een Jodenrazzia was Wilhelm kennelijk ergens ondergedoken, gezien het opsporingsbericht in het Algemeen Politieblad nr. 35 van 3 september 1942, bericht 1727:
“De Commissaris van Politie te Baarn verzocht opsporing, aanhouding en voorgeleiding van de jood Wilhelm Ruthenburg, zonder nationaliteit, wonende te Baarn.”

Zijn echtgenote Emma stond hier niet bij. In het bevolkingsregister staat dat hij op 7 april 1943 niet meer in de gemeente aanwezig was. Wilhelm werd met de aantekening “Vertrokken Onbekend Waarheen” uitgeschreven. Hij moet lang ergens ondergedoken hebben gezeten. Het "" Onbekend Waarheen bleek uiteindelijk Westerbork. Daar staat in de archieven staat zijn aankomst vermeld op 9 mei 1944. Hij werd direct naar Auschwitz getransporteerd waar Wilhelm op 22 mei 1944 overleed.
Zijn echtgenote Emma werd om een of andere reden niet gearresteerd. Het is mogelijk dat iemand op het gemeentehuis voor haar een “Niet Jood Verklaring” had afgegeven. Het is bekend dat zo’n verklaring door ‘goede’ ambtenaren werd afgegeven. Hoe het ook zij, Emma overleefde de oorlog. Zij kreeg in april 1952 de Nederlandse nationaliteit en is nog jaren in Baarn blijven wonen.

Research en tekst: Wim Velthuizen, Baarn