Addition

Gezin Wolff

By: Robby

Hermann Wolff was geboren in het Duitse Aurich op 29 oktober 1893. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij militair. Voor zijn moed en verdiensten ontving hij het IJzeren Kruis. Op 1 maart 1920 trouwde hij met Janette Wolff, geboren op 18 juli 1899 te Grossfehn. Ze kregen vijf zonen: Adolf, geboren op 18 oktober 1920, Siegbert, 25 december 1921, Werner, 12 november 1924, Louis, 26 maart 1929 en Ewald, 21 april 1931. Hermann Wolff was veehandelaar in Aurich. In 1933 verhuisden ze na de machtsovername van de nazi’s naar Nederland en kwamen in Haren te wonen aan de Meerweg 58. In 1937 verhuisden ze naar de Waterhuizerweg 26. In 1938 kwam een neef uit Duitsland inwonen: Ernst Wolff. Omdat het niet goed lukte als veehandelaar aan de kost te komen in Haren, werd Hermann Wolff veekoper voor slager Groefsema aan de Rijksstraatweg. Adolf ging naar de ambachtsschool en leerde het timmermansvak bij aannemer Veldman. Hij werd lid van de muziekvereniging Apollo. De familie was lid van de Buurtvereniging en Adolf gaf zich op bij de korfbalclub. Siegbert en Werner gingen naar de Openbare Lagere School aan de Kerkstraat. Na de lagere school ging Siegbert in de leer bij schoenmaker Bernard Muller. Werner wilde banketbakker worden en ging aan de slag bij bakker Steendam. Louis ging eerst naar de zelfde school als zijn broers, na de verhuizing gingen Louis en Ewald naar de Tuindorpschool. Louis werd Loetsie genoemd. Het gezin was religieus en op zaterdag werd de synagoge bezocht. Toen werd het oorlog. Vader Wolff maakte zich weinig zorgen. Hij dacht als drager van het IJzeren kruis niet door de Duitsers aangepakt te worden. In maart 1942 werd hij echter korte tijd opgepakt wegens illegaal slachten. In september 1941 kwamen Loetsie en Ewald niet meer naar school. Door de leerkrachten werd niets uitgelegd. Maar in het speelkwartier stonden Loetsie en Ewald achter het hekje naar het schoolplein te kijken. Ze vertelden dat ze niet meer naar school mochten en ook niet op het schoolplein komen. Ook bij de familie Wolff kwam in juli 1942 de oproep voor vader Hermann en zonen Adolf, Siegbert en Werner om zich te laten keuren voor een werkkamp. Op 10 juli vertrokken Siegbert en Werner naar Westerbork. Vader Hermann vertrok zes dagen later. Op 16 juli liep hij naar het station van Groningen. Een buurtbewoner herinnert zich dat hij wel drie keer terug is gegaan naar huis om zijn vrouw een afscheidskus te geven. Op 27 november 1942 kwam Adolf Wolff bij een bevriende familie langs. Hij vertelde dat ze een oproep hadden gekregen om de volgende dag weg te gaan. “Hij moet wantrouwen hebben gehad, want hij legde een stuk of vijf familiefotootjes neer zonder iets te zeggen. Mijn ouders zeiden niets en hebben de foto’s goed opgeborgen. In Haren was bekend dat de familie Wolff met de trein uit Groningen zou vertrekken." Binnen muziekvereniging Apollo werd het snel doorverteld: “We wisten wel hoe laat die trein ongeveer door Haren kwam. Bij de Onnerweg stonden mensen, ik stond bij de Molenkampsteeg en bij de andere spoorwegovergangen was het net zo. Toen reed de trein langs. Iedereen zwaaide en probeerde een glimp van Adolf en de anderen op te vangen. De trein heeft nog even stilgestaan bij het rangeerterrein. Die dag heb ik verscheidene volwassen mensen zien huilen.” Op 28 november arriveerden Janette Wolff, Louis, Ewald en neef Ernst in Westerbork. Iedere week stuurde de familie Wolff een kartonnen doos met wasgoed naar Haren. Begin januari 1944 hadden Siegbert en Werner Wolff roodvonk. Op 18 januari 1944 werden Hermann, Janette, Adolf, Louis en neef Ernst op transport gesteld naar Theresienstadt. Siegbert is in de zomer van 1944 nog een keer terug geweest in Haren, waarom is onbekend. Op 4 september werden Siegbert en Werner naar Theresienstadt gedeporteerd. In Theresienstadt werd de familie herenigd. In Theresienstadt trouwde Adolf Wolff met Hilde Pander uit Bochum. Op 28 september 1944 werden Hermann, Adolf, Siegbert en Werner op transport gesteld naar Auschwitz. Hermann Wolff werd vervolgens naar Buchenwald gebracht waar hij op 29 januari 1945 is omgekomen, hij werd 51 jaar. Adolf en Werner zijn in Theresienstadt omgekomen, datum onbekend. Adolf werd 24 jaar, Siegbert 23 jaar en Werner 20 jaar. Moeder Janette, Louis en Ewald gingen op 4 oktober 1944 naar Auschwitz. Louis en Ewald werden direct na aankomst naar de gaskamers gebracht. Louis werd 15 jaar, Ewald 13 jaar. Janette Wolff staat als vermist geregistreerd. Alleen neef Ernst heeft Auschwitz overleefd.

Bron: WesterborkPortretten

All rights reserved