Addition

Esra Jurovics

By: Robby

Esra Jurovics werd geboren op 1 februari 1925 in Berlijn. In de jaren dertig vluchtte hij naar Nederland en kwam in het Paviljoen Loosdrechtsche Rade, waar een groep Duits-sprekende Joodse jongeren verbleef die zonder ouders of andere familie na 1938 naar Nederland gevlucht waren. Zij stonden bekend als alijah-jeugd of Palestina-pioniers. Ze behoorden bij de zionistische beweging die ernaar streefde een Joods Nationaal Tehuis in Palestina op te bouwen.

Overdag werkten ze bij boeren en ambachtslieden in de omgeving om het vak te leren. Esra werkte bij de familie Doets aan de Nootweg 79, 2 à 2,5 jaar. Hij werd daar Israel genoemd. Al na een maand kon hij aardig meewerken, hij was het melken snel meester. Zwaar werk hoefde hij niet te doen, want hij had maar een nier, wel moest hij de hokken schoonmaken.

Ook moest hij een keer mee met een koe naar het abattoir in Hilversum, hetgeen hij helemaal niet leuk vond. Tussen de middag at hij in het paviljoen kosher en ’s avonds om zes uur kreeg hij, in een apart gehouden glas, melk zo uit de koe. Esra werkte ook op de boerderij van de familie Doets, aan de Nieuwloosdrechtsedijk 42.

Hij was een vrome jongen, kwam steeds met zijn (kosjere) maaltijd in een grijs keteltje en at apart. Doets vertelde altijd dat Esra beter kon melken dan hijzelf. Ook werkte hij bij Veldhuizen aan de Oudloosdrechtsedijk 1. Hij was vrolijk, intelligent en vlug van begrip.

Hij kwam uit een orthodox gezin en wist veel van de tenach, sprak goed Hebreeuws, al was hij zelf niet meer religieus. Je kon van hem op aan en hij was altijd bereid te helpen. Hij was al volwassen voor zijn leeftijd, je kon met hem over allerlei zaken praten. Nadat in 1942 de eerste pioniers een oproep hadden gekregen, werd voor alle pioniers uit Loosdrecht een onderduikplek gevonden door de Westerweelgroep.

Esra was bij een boer in Nijehorne, Friesland, ondergedoken en correspondeerde met een meisje dat hij uit Loosdrecht kende. Hij was vol optimisme. Zijn onderduikgevers hadden zich zeer aan hem gehecht en hielden van hem als van een zoon. Ze vonden het erg naar toen hij hen verliet om naar het buitenland te vluchten.

In de maanden dat de Westerweelgroep druk op zoek was naar eigen ontsnappingsmogelijkheden, poogde men ook op een andere manier reeds een tiental Palestina-pioniers, waarvan acht uit Loosdrecht, over de grens te laten vluchten. Men had contact gekregen met een smokkelaarsorganisatie die een groep joden naar Zwitserland zou laten ontvluchten. In een Amsterdams café kwamen de afspraken tot stand. Wie er achter de organisatie zat is nooit duidelijk geworden.

De organisatie werkte met een tussenpersoon en er moest flink betaald worden. Men vond daarvoor de oplossing dat de welgestelde Joden in de groep dubbel zouden betalen, zodat er ook een aantal Palestina-pioniers uit Loosdrecht mee konden. Zo vertrok Esra in oktober 1942 naar Zwitserland.

Na het passeren van de Belgische grens werd deze groep rechtstreeks naar de Gestapo in Brussel gereden. Vanuit de gevangenis daar wist een van hen een briefje te smokkelen als waarschuwing. Daarna is niets meer van hen vernomen.

Alle leden van de groep, ook Esra, werden op 31 oktober 1942 vanuit Mechelen op transport gesteld naar Auschwitz. Het transport kwam op 3 november 1942 in Auschwitz aan. Op 9 december 1942 werd Esra Jurovics in Auschwitz vermoord.

Bron: WesterborkPortretten

All rights reserved