Hendrika van der Tonge was een lerares op de Montessorischool aan de Driftweg te Huizen (NH). Deze school, de 'Nieuwe school' geheten bevond zich toentertijd op de scheiding van de Zuiderzeeduinen en het daarachter liggende landbouw- en heidegebied.
Ik, Henk Offerman, was een van haar leerlingen in het schooljaar 1937/1938. Al gauw merkte mijn juf (Hendrika v. d. Tonge) dat ik grote problemen had met lezen en schrijven (tegenwoordig dyslectie genoemd). Ik had een zeer slecht geheugen voor het geschreven woord, maakte daardoor vele onverklaarbare fouten en schreef bovendien ook vaak in spiegelschrift. Mijn juf Hendrika wist zich geen raad met deze, voor haar nog niet eerder waargenomen, afwijking. Mede door mijn vader is zij in contact gekomen met Professor Waterink te Amsterdam, die een speciale methode had ontwikkeld voor deze problematiek. En zo kwam het dat zij mij regelmatig na schooltijd apart heeft genomen en mij, middels deze methode, het lezen en schrijven met veel geduld heeft aangeleerd.
In de eerste helft van 1938 werd bekend dat ons gezin i.v.m. het werk van mijn vader, moest verhuizen van Huizen naar Amersfoort. Dit kwam erop neer dat ik de laatste 2 maanden van dat schooljaar op een andere school in Amersfoort zou moeten afronden. Mijn juf Hendrika had moeite met het gegeven dat de zo succesvol gebleken methode op dat moment moest worden stopgezet. Zij stelde dan ook zelf voor, dat ik tot het einde van het schooljaar bij haar en haar moeder in huis kon komen wonen ,om zo het schooljaar te kunnen afronden en de extra lessen te kunnen voortzetten. Mijn ouders stelden dat zeer op prijs en ik heb daar dus 2 maanden gelogeerd.
Ik heb hele goede herinnering overgehouden aan deze tijd in hun huis op de Oude Naarderweg 1 te Laren. Behalve het gevoel dat ik het daar erg fijn heb gehad, kon ik mij later, vanwege mijn jonge leeftijd (10 jaar), niet zoveel meer herinneren. Wel wist ik nog dat zij me verteld heeft, dat haar vader kunstschilder is geweest en een eigen atelier daar aan huis had. Haar vader was echter al overleden voor ik daar logeerde. Al met al hebben haar inzet en het feit dat zij en haar moeder mij zo gastvrij in hun huis hebben opgenomen, een onuitwisbare indruk bij mij achtergelaten.
Het heeft mij, mede vanwege hun joodse afkomst, altijd beziggehouden wat er met hun gebeurd is in de oorlogsjaren. De afgelopen decennia heb ik meerdere keren geprobeerd te achterhalen waar ze precies gewoond hebben en of ze zijn ondergedoken / gevlucht, of toch in een concentratiekamp terecht zijn gekomen. Tot voor een half jaar geleden bleven al mijn pogingen vruchteloos.
In maart dit jaar maakte mijn dochter mij attent op deze website, waar wij inderdaad veel gegevens over haar hebben verkregen! Ik ben vrij snel na het zien van het adres naar dit adres in Laren toe gegaan en de locatie van het huis kwam precies overeen met de herinneringen die ik nog had over mijn fietstochten over de hei en de Tafelberg, van en naar mijn school in Huizen. Van de huidige bewoners mocht ik ook binnenkijken, maar vanwege recente renovaties herkende ik het huis van binnen jammer genoeg niet meer terug. Via de gegevens over de stambomen van Nederlands Joodse families op het internet, konden we terugvinden dat Hendrika's vader, Lammert van der Tonge , een bekende kunstschilder is geweest en ook inderdaad zijn atelier daar aan huis heeft gehad. Ter nagedachtenis is er in Laren zelfs een straat naar hem vernoemd, de Van der Tongelaan Hierdoor ben ik ook gaan beseffen, dat haar vader pas in december 1937 overleden is, dus een half jaar voordat ik daar in huis ben gekomen.
Henk Offerman (via email aan de redactie)
