De gebroeders Raphael Izaak en Meijer Pais waren manufacturiers in Delfzijl, terwijl hun broer (drs.) Benjamin medicijnen studeerde in Groningen. Ze waren in het bezit van een huis met nog drie percelen (sectie G nummers 881, 986, 987 en 988) landbouwgrond aan de Woldweg 78 in Opwierde (gemeente Appingedam). Het huis was een ‘boerenbehuizing met schuur, waarin stalling voor vee, in goeden staat van onderhoud, kort geleden
vertimmerd’. De bijhorende gronden bestonden uit een erf, een boomgaard (‘een zeer goede appelhof’), groen- en bouwland. De totale grootte van het huis met de gronden was bijna twee hectare. Ze kochten de percelen op 12 augustus 1940, toen ze blijkbaar nog voldoende vertrouwen hadden in een economische toekomst voor zichzelf in Nederland, en wel voor de prijs van 6.960 gulden. Door verordening 102/41 werden de broers gedwongen de percelen te verkopen aan de pachter, die woonde in het huis bij de gronden. Bij akte van 13 augustus 1941, een jaar en een dag nadat de broers de gronden hadden verworven, verkochten ze de boerderij en gronden voor 8.000 gulden. Het verschil tussen de koopprijs uit 1940 en de verkoopprijs uit 1941 had waarschijnlijk te maken met het onderhoud dat de broers sinds die tijd verricht hadden. Het Pachtbureau voor Groningen was echter een andere mening toegedaan over de redelijkheid van de prijs. De kamer rapporteerde op 15 oktober 1941 dat het huis betrekkelijk oud was, maar dat de schuur, die ruimte bood aan acht koeien en een paard, in zeer goede staat van onderhoud was. Hoewel de kamer geen enkel goed argument naar voren bracht waarom de verkoopprijs te hoog was, bracht ze deze terug naar 6.800 gulden. Het Bureau voor de Goedkeuring nam dit advies over en verleende goedkeuring aan de verkoop op 13 november. De gebroeders Pais moesten de boerderij en de gronden nu dus gedwongen verkopen voor 160 gulden minder dan de prijs waarvoor ze hem gekocht hadden en voor 1.200 gulden minder dan bedongen was met de pachter. Na de oorlog heeft de overlevende echtgenote van Meijer Pais tevergeefs geprobeerd het onroerend goed weer terug te krijgen.
M-J Vos en S. ter Braake, Rechtsherstel na de Tweede Wereldoorlog van geroofd Joods onroerend goed (Amsterdam 2013) 89-91
Addition