In Saint Avold ga ik op zoek naar een fotozaak. Ergens in dit Lotharingse stadje heeft Carl Faust in 1916 of 1917 een opmerkelijke foto van mijn grootvader gemaakt: een gekleurd uniform geplakt over een zwart-wit foto. Op de linkerepaulet staat keurig het nummer van Adolfs 173e regiment. De garnizoensstad St. Avold maakte sinds 1871 deel uit van het Duitse Rijk, in 1918 kwam Lotharingen weer bij Frankrijk.
Ik heb niet de illusie dat er nog een Photo Faust in St. Avold zal bestaan. Maar wellicht vind ik een fotozaak...
1915-1917
Op 12 juli 1915 was Adolf bevorderd tot soldaat 1e klasse, 'Gefreiter'. Hij raakte gewond en werd in 1916 onderscheiden met het Ehrenkreuz II. Klasse. Op 27 juni 1917 werd hij ontslagen uit militaire dienst met 30 procent 'Dienstbeschädigung'.
1933-1944
Het heeft hem uiteindelijk niet gered. In 1933 roofden de nazi's zijn slagerij in Dortmund-Lindenhorst, in 1936 moest hij naar Enschede vluchten, in 1942 kwam hij in Westerbork terecht. Alleen die reis per personentrein naar Theresiënstadt op 20-21 april 1943 was een 'voorrecht' dat hij aan zijn oorlogsverleden te danken had. Na anderhalf jaar in het getto werd ook hij in Auschwitz-Birkenau vergast.
2011
Schuin voor de fotozaak staat een fontein, de 'Ganzenfontein' (Fontaine des Oies), ook wel Heilige Mariafontein genaamd. Bovenop de fontein het kruis van Lotharingen. Een marmeren plaat verkondigt dat ze in 1714 door Melchior Spinga werd gebouwd. This will do, denk ik: het is een van de weinige plekken in het oude centrum van Saint Avold die niet worden ontsierd door kunstmaterialen en reclameborden. Afgezien van de lelijke pui van de fotowinkel kan ik me voorstellen dat Gefreiter Löwenhardt, mijn grootvader, in de jaren 1915-1917 verschillende keren langs deze fontein is gewandeld. En wie weet was de zaak van Carl Faust toch wel hier bij de Ganzenfontein gevestigd...