Mozes en Saartje: een Deventer liefde?

Mozes Pach moet een bijzondere man geweest zijn. Ik heb hem nooit gekend, want hij stierf in 1942 in kamp Amersfoort aan "ontbering". Ik weet eigenlijk ook nog maar weinig van hem, maar het beetje informatie dat ik heb doet verlangen naar meer.Mozes woonde van 1896 tot 1905 in Deventer . Hij kwam uit Amsterdam (geboren 22.9.1873) In 1896 trok hij in bij het gezin van Hartog Oostra, slager voor de Joodse gemeente, later ook onderwijzer in de Golstraat 105 . In 1897 trad hij in het huwelijk met dochter Saartje. Hij had het niet breed want uit de notulen van de kerkeraad van de Joodse Gemeente 1889 -1908 blijkt dat hij meermalen kloeg dat de contributie te hoog was.In 1901 vestigde hij een Spiegel-, Lijsten- en Kunsthandel in de Assenstraat 16, waar zijn broer David (die later een boekhandel had in Hilversum) hem nog een tijdje hielp.Zijn vier kinderen zijn in Deventer geboren. Het gezin verhuisde in nov.1905 naar Hilversum. In 1917 werd het huwelijk met Saartje ontbonden.Hij trouwde opnieuw met Rebecca Hartogh (geb.1881)Mozes was van 3 sept.1901 tot 17 april 1903 lid van de Deventer gemeenteraad, waarschijnlijk voor de SDAP. Bij het IISG is een vriendschappelijke brief van Mozes aan Henri Polak, met een verzoek om hulp bij een rede voor timmerlieden. Wegens drukke werkzaamheden vraagt hij zijn ontslag bij de Raad. De voorzitter van de gem.raad zegt dat de heer Pach niet lang lid van de Raad is geweest, maar "dat hij gedurende dien tijd de blijken heeft gegeven gaarne mee de belangen der gemeente te willen behartigen. Spreker geeft de verzekering dat het aandenken van den heer Pach in den Raad blijvend zal zijn."In 1901 schenkt hij een 17de eeuws poortje aan het stadhuis. Het is tevoorschijn gekomen bij de verbouwing van het pand aan de Assenstraat 16.Dat poortje siert het stadhuis van Deventer tot de huidige dag!Hoe het hem verder vergaan is, weet ik nog niet. Ik ga nog op zoek.Zijn vier kinderen Gracia (1898-1984) Marianne (1900-1995), Isaac (1901-1944, slag om de Javazee) en Henry Lodewijk (1904-1979) zijn de wijde wereld ingetrokken. De eerste drie naar Indië, de jongste -na onderduik in Deventer Onderduikhuizen in Deventer-in Brazilië.