Biografie

Over Elkan Spijer

Elkan Spijer was de oudste zoon van sigarenwinkelier Joseph Spijer en Louise Wallage. Na hem werden nog een zusje, Henriëtte, en een broertje, Jacob, geboren. Alle drie de kinderen kwamen ter wereld in de Korte Koningsstraat. Het gezin woonde daar tot april 1928, toen het naar de Kinkerstraat in Amsterdam-West verhuisde. 

Elkan volgde na zes jaar lagere school nog drie jaar onderwijs op de mulo. Hij was klein van postuur, slechts 1,54 meter, reden waarom hij in 1932 voor militaire dienst werd afgekeurd. Hij werkte in die periode als bediende in een schoenenwinkel, later werd hij verkoper. Zijn registratiekaart bij de gemeente laat zien dat hij ook musicus was, maar welk instrument hij bespeelde en waar, wanneer en met wie hij optrad, valt niet meer te achterhalen.

In juli 1938 trouwde Elkan met verkoopster, later kantoorbediende Marianne Schelvis. Ze gingen wonen aan de Plantage Muidergracht, waar meteen ook de moeder en zus van Marianne en de broer van Elkan introkken. 

Op zaterdag 22 februari 1941 werd Elkan opgepakt bij de razzia in de Jodenbuurt en samen met honderden andere Joodse jonge mannen via kamp Schoorl naar Buchenwald en later Mauthausen overgebracht. Daar werd Elkan, 28 jaar oud, op 31 december 1941 'auf der Flucht erschossen'. In de kampadministratie wordt als ʻofficiëleʼ doodsoorzaak ‘builenpest’ aangegeven. 

Van het gezin Spijer, vader Joseph, moeder Louise, zus Henriëtte en broer Jacob, overleefde niemand de oorlog. Zij werden allen in vernietigingskampen van de naziʼs vermoord. Elkans vrouw Marianne hertrouwde op 14 juli 1943 met Salomon Klijnkramer. Hij kon zich verplaatsen in wat Marianne had meegemaakt omdat in 1941 zijn oudere broer Maurits eveneens bij de februari-razzia was opgepakt en in Mauthausen was vermoord. Marianne werd vermoord in Auschwitz, haar tweede echtgenoot ergens in ‘Midden-Europa’.

Gebaseerd op onderzoek en verhaal Wally de Lang.

Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Kaatje Leuiken, Joseph Spijer en Elkan Spijer en website www.wiewaswie.nl.