Ze lijken volledig vergeten, maar ook Feyenoord had voor de Tweede Wereldoorlog Joodse leden. Bijna allemaal kwamen ze om in concentratiekampen. Wie waren de Joodse Feyenoorders, en waarom weten we zo weinig van ze? Waar woonden ze? Hoe zag hun leven eruit? Waar kwamen ze om? Een poging om de rood-witte slachtoffers van het nazisme en antisemitisme uit de anonimiteit en vergetelheid te halen, waaronder de families
De Vries/Velleman
Een van de Joodse families met een nauwe band met de club was de familie Velleman. Vader Salomon wordt geboren op 26 augustus 1913 en groeit op aan het Van Alkemadeplein, nu onderdeel van de Van Alkemadestraat, nabij de Meent. Zijn vader Alexander Hartog is fabrieksarbeider. Net als bij de familie Naarden, is de familiegeschiedenis van de familie Velleman, een grote Joodse familie in Rotterdam, er eentje van opwaartse mobiliteit. Salomon trouwt met Elisabeth de Vries en werkt aanvankelijk als koopman, maar is aan het begin van de oorlog leraar. Zijn vader Alexander wordt van fabrieksarbeider medewerker in een bibliotheek.
Er schuilt wellicht een zekere romantiek in het verenigingsleven van Feyenoord voor de oorlog. Elisabeth de Vries is namelijk de zus van Herman de Vries, ook een Joodse Feyenoorder. Stelde hij Elisabeth voor aan zijn Feyenoord-kameraad Salomon? Salomon en Esther trouwen op 1 mei 1940, vlak voordat de bommen vallen. Ze krijgen tijdens de oorlog twee kinderen: Jack, geboren op 9 oktober 1940, en Alexander, geboren op 19 mei 1942. Het gezin woont aan de Helmersstraat, op Zuid, vlakbij Loods 24.
Niemand van het gezin overleeft de oorlog. Waar de meeste Velleman’s naar Auschwitz werden gedeporteerd, overlijdt Salomon op 30 november 1943 in Dorohucza, in Polen. Zoon Jack is in juli 1941 om onduidelijke redenen al overleden. Alexander wordt net geen één jaar; hij komt op 14 mei 1943 om in Sobidor, een dag voor zijn moeder Elisabeth.
Ook Herman de Vries komt om in een kamp. De Vries, slager van beroep en sinds 1937 lid van Feyenoord, wordt op 30 september 1942, kort nadat hij bij een joodse razzia in Rotterdam is opgepakt, vermoord in Auschwitz. Wat moet Sara Preger, moeder van Feyenoorders Elisabeth en Herman, geleden hebben. Zij overleeft de oorlog namelijk wel, en overlijdt uiteindelijk pas in 1969. Al haar kinderen en kleinkinderen zijn vermoord in kampen.
Bron: website Leven met Feyenoord (eerder verschenen in Mei 2015 in het blad Hand in Hand door Jan Bens).