Verhaal

De wijnhandel van de firma Wed. J. Stein

Gebaseerd op een kort artikel uit: De Joodsche Prins van 6 maart 1913, blz. 240.

Door: Frits Slicht

Advertentie uit: De Joodsche Kroniek, 1912.

Onder de firma's in Amsterdam die veel klandizie hebben vanwege de Joodse feestdagen, barmitswoh en huwelijken is zeker ook de wijnhandel van de Weduwe Stein. Deze gerenommeerde wijnhandel bevindt zich in de Rapenburgerstraat 126. Het zal ongeveer 50 jaar eerder zijn dat een zekere Levie Stein naar Nederland kwam vanuit Grosswardein (Hongarije). Hij had een zeer grote kennis van Talmud en Thora. Vanwege deze kennis was hij een geliefd prediker in de chewre - synagoge aan de St. Anthoniesbreestraat (zie: Synagoge Anthonisbreestraat ). Ook elders werd hij, Rebbe Stein, een graag geziene gastspreker.
In zijn particuliere leven was Levie wijnhandelaar. Zijn kennis én liefde voor het druivennat had hij opgedaan via zijn schoonvader die in Hongarije een aantal voortreffelijke wijngaarden bezat.

Oudst bekende adres, Oude Waal 13. bron: het NIW van 24 maart 1876 (via delpher).

Bron: De Leeuwarder Courant van 15 november 1886 (via delpher).

Door deze familieband was hij in de gelegenheid om de beste producten te verwerven. Vanwege de goede kwaliteit en zijn kennis van de wijn bloeide zijn handel meer en meer. Dit nam zelfs nog toe toen door vererving de wijngaarden in zijn bezit kwamen. Eén van de eerste advertenties van de wijnhandel geeft aan dat men begonnen is aan de Oude Waal 13.

"Lauriergracht" - Oude Waal 9-13 (v.l.n.r., voorstelling in spiegelbeeld), gezien over de Waalseilandsgracht met op de achtergrond de Zuiderkerk. Techniek: ets. Vervaardigd door A.E. Batelt, datering ca. 1875-1905. Bron: Beeldbank SAA.

Ondanks deze successen (zie bijvoorbeeld de advertentie in de Leeuwarder Courant van 15-11-1886) ging hem het welzijn van zijn kinderen en hun algemene ontwikkeling hem meer ter harte. Hij vertrok daarom naar Berlijn en deed zijn zaak over aan zijn broer Jozeph/Josef Stein (geboren 30 juni 1839, overleden op 11 december 1905).

Het overlijden van Josef Stein, bron: 15 december 1905 (via delpher).

Net als zijn broer ging de zaak hem ter harte en bleef hij zich richten op de verkoop van koosjere wijnen. Na het overlijden van Jozeph ging de zaak over in de handen van 'jongere krachten'.

De firma ging verder onder de naam: Wed. J. Stein. Dat moet toch haast wel slaan op de vrouw van Jozeph: Jeanette Stein - de Haas.
Zie voor meer genealogische gegevens het mooie artikel op de website van Rob Snijders: Over de Rapenburgerstraat.

Bron: het NIW van 6 maart 1914 (via Delpher).


Het gaat nog steeds vooral om de import van Hongaarse wijnen. De merken 'Medicinaal Tocayer' en 'Mexischer Ausbruch' verdienen een extra vermelding.
Op de foto's, helaas van mindere kwaliteit, is de opslagplaats te zien van de wijnhandel. Boven in het gebouw aan de Rapenburgerstraat 126 is op de eerste verdieping een synagoge gevestigd, bekend onder de naam: "De sjoel van Stein". Volgens de woningkaart (SAA) gaat het om de Synagoge der Godsdienstige Vereniging Keren Reëim.

Bron: het NIW van 4 maart 1921 (via delper).


Nu, in het jaar 1913, verkoopt men ook gedestilleerd. Blijkbaar gaan de zaken voorspoedig, want in 1921 wordt de wijnhandel uitgebreid met een tweede locatie in de Rapenburgerstraat 163.

Bron: de Joodsche Prins van 6 maart 1913.

Bron: De Joodsche Prins van 6 maart 1913.

Het NIW van 25 maart 1921 is een kort verslag van de opening:
“Zondag j.l. vierde bovengenoemde firma onder zeer talrijke blijken van belangstelling de uitbreiding van haar zaak in wijnen, gedistilleerd, likeuren, siropen enz. en werden wij, daartoe uitgenodigd, in de gelegenheid gesteld, de ruime opslagplaats aan de Rapenburgerstraat 163 te bezichtigen. Bij het binnenkomen werden wij getroffen door een enorm aantal bloemstukken, dat door vrienden, vereerders en begunstigers der ondernemende firma was aangeboden en de zeer velen, die persoonlijk hun felicitaties kwamen aanbieden met dit heugelijke feit. De ruimte en diepte, waarover de firma Wed. J. Stem thans beschikt, is inderdaad een belangrijke aanwinst te noemen, terwijl ook een naar de eisen van de tijd ingerichte distilleerderij en daaraan grenzende praktisch ingerichte, kantoorlokalen den ontwerpers alle eer aandoet. Den ondernemers wensen wij een toenemend succes.”
Bron: NIW 25-03-1921

De enige gebeurtenis die daarna nog het vermelden waard is, is het faillissement dat wordt uitgesproken in 1928.

Faillisement van de Wijnhandel in 1928. Bron: het Alg. Handelsblad van 18 februari 1928 (via delpher).


Wat verder nog opvalt, is dat de meeste kinderen van Jozeph en Jeanette naar het buitenland verhuizen. Wie nog wel in Nederland blijft is dochter Betje. Zij trouwt in Zaandam op 29 november 1917 met Marcus Peeper (diamantbewerker). Samen krijgen zij twee kinderen: Joseph en Branca.

Hieronder zijn meer afbeeldingen die allemaal te maken hebben met deze wijnhandel. De afbeeldingen komen uit De Geïllustreerde Joodsche Post van maart 1921.

Media bestand