Biografie

Het lot van Mozes Barend, zijn vrouw Eva Waterman en hun kinderen Rosette, Lena, Martha en Emanuel (Maantje) Barend.

Mozes Barend, geboren op 6 September 1893 in Amsterdam, was een zoon van Salomon Barend en Lena IJzerkoper. Hij trouwde op 25 September 1918 in Amsterdam met Eva Waterman, geboren op 3 October 1893 aldaar als dochter van Emanuel Waterman en Rosette Peereboom. Het echtpaar kreeg vier kinderen, t.w.  Rosette op 15 Juli 1919, Lena op 10 October 1920, Martha op 26 Augustus 1923 en Emanuel (Maantje) op 13 Juni 1930.  Alle leden van het gezin van Mozes Barend zijn tijdens de Sjoa vermoord.

Na zijn huwelijk met Eva Waterman betrokken zij een woning in de ’s-Gravesandestraat 32 II bij de Oosterparkbuurt in Amsterdam. Al hun kinderen zijn daar geboren. Mozes Barend was brilliantversteller maar tijdens de oorlog kreeg hij een baantje bij de Joodse Raad: hij werd magazijnchef en jeugdleider Buitenschoolse Jeugdzorg in de Plantage Parklaan 9. Mozes Barend had daardoor een “Sperre” verkregen, waardoor hij en zijn gezin tot nader order vrijgesteld waren van deportatie c.q. de arbeidsinzet.

Eind Mei 1943 waren alle vrijstellingen vervallen. Op 1 Juni 1943 werden Mozes Barend, zijn vrouw Eva Waterman, zijn oudste maar nog ongehuwde  dochter Rosette (costuumnaaister van beroep) en jongste zoon Emanuel op transport gesteld naar Sobibor waar zij bij aankomst aldaar op 4 Juni 1943 onmiddellijk werden vermoord.

Op grond van de Sperre van haar vader was ook Lena Barend vrijgesteld van deportatie tot nader order. Zij was ook ongehuwd en naaister en coupeuse van beroep. Uit aantekeningen van haar registratiekaart van de Joodse Raad blijkt, dat zij om die reden zowel een keer uit de Hollandse Schouwburg is ontslagen, als ook nog een keer uit het concentratiekamp Vught. Precieze data ontbreken echter. Wel bekend is, nadat alle vrijstellingen waren vervallen, dat zij op 25 Mei 1943 werd gedeporteerd vanuit Westerbork naar Sobibor en dat zij daar bij aankomst op 28 Mei 1943 onmiddellijk werd vermoord.

Ook Martha Barend was nog ongehuwd en werkzaam als naaister en als hulp in de huishouding en eerder als kantoorbediende. Uit haar registratie kaart van de Joodse Raad is gebleken dat zij op enig moment  in1943 (vermoedelijk in het voorjaar) in het concentratiekamp Vugt terecht gekomen is en dat zij op 6/7 Mei 1943 vanuit Vught in Westerbork arriveerde. Het is niet bekend wanneer Martha op transport gesteld is naar het Oosten, echter uit haar akte van overlijden wordt duidelijk dat zij in de omgeving van Auschwitz in Polen om het leven is gekomen. Haar officiële overlijdensdatum en plaats is daarom door het Nederlandse Ministerie van Justitie vastgesteld als op 31 Januari 1944 in Auschwitz.

Bronnen o.a. het Archief van Amsterdam, gezinskaart en archiefkaart van Mozes Barend, archiefkaarten van Eva Waterman, Rosette Barend, Lena Barend, Martha Barend en Emanuel Barend; wikipedia website Jodentransporten vanuit Nederland; overlijdensakte Martha Barend reg. A83-fol.83-akte 488 van 17-8-1951, opgemaakt te Amsterdam en het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Mozes Barend, Eva Barend-Waterman,  Rosette Barend, Lena Barend, Martha Berend  (foute spelling) en Emanuel Barend.

 

Alle rechten voorbehouden