Biografie

Over Philip Gompers en zijn vrouw Rebecca de Haan.

Philip Gompers, geboren op 17 Augustus 1876 in Amsterdam, was een zoon van Levie Barend Gompers en Schoontje Jacob Boas, een familie met negen kinderen, t.w. Mietje, Barend, Sara,  Elias, Naatje en Philip zelf, die tijdens de Holocaust zijn omgekomen. Twee kinderen, Joseph en Marcus zijn al voor de oorlog overleden en één zoon, Michel, heeft de oorlog overleefd en Naatje overleed in Amsterdam in September 1940. Philip trouwde in Amsterdam op 1 Juni 1898 met Rebecca de Haan, geboren op 6 Februari 1875 in Leeuwarden als dochter van Philip Simon de Haan en Racheltje Polak . Het echtpaar kreeg twee kinderen, Joseph en Levie.

Philip begon zijn carrière als diamantbewerker, was kantoorbediende, werd grossier in lederwaren en eindigde als directeur van een lederwarenfabriek. Hij vertrok met zijn gezin in 1902 naar Hilversum, waar zij woonden op de Liebergerstraat 60, een straat die door de aanleg van de Beatrixtunnel in 1938 in de stationsbuurt werd opgeheven. Vanaf 1903 woonden zij weer in Amsterdam, o.a. in de St. Anthoniebreestraat 19 boven, vanaf 9 Mei 1910 in de Ruyschstraat 25 boven en nadat hun beide zonen in 1921 en 1923 gehuwd waren en het ouderlijk huis hadden verlaten, betrokken zij op 4 Mei 1931 een woning in dezelfde straat op huisnummer 50 I in Amsterdam-Oost.

Philip Gompers kreeg per 1 Juli 1942 een baantje bij de Joodse Raad: hij werd “beheerder medewerker broodvoorziening” op de Nieuwe Herengracht 23 en kreeg een legitimatie van de Joodse Raad met nummer B-154. Daardoor was zijn vrouw Rebecca de Haan eveneens voorlopig vrijgesteld van deportatie. Beiden hadden een vrijstellingsnummer/stempel 16/92473 en 16/92474. De nummers uit de series 80.000 tot 100.000 waren de eigenlijke Joodse Raad stempels. 

Hun zoon Joseph was plaatsvervangend algemeen secretaris van de Joodse Raad op de Nieuwe Keizersgracht 58 en was daardoor ook “gesperrt”. Hun andere zoon Levie vluchtte in Augustus 1942 met zijn gezin naar Zwitserland; zij werden in Frankrijk gepakt en belandden via het doorgangskamp Drancy in Auschwitz, waar zij op 2 September 1942 werden vermoord.

Op Zondag 20 Juni 1943 hielden de Duitsers een groots  opgezette en in het geheim voorbereidde razzia  in Amsterdam, waarbij uiteindelijk ruim 5500 Joodse Amsterdammers werden gearresteerd en afgevoerd naar Westerbork. Ook Philip, zijn vrouw Rebecca en ook hun zoon Joseph met zijn vrouw vielen aan deze razzia ten prooi; Joseph en zijn vrouw werden echter op 28 Juni uit Westerbork ontslagen en konden terugkeren naar Amsterdam. Philip echter belandde in Westerbork in de strafbarak 67 en zijn vrouw Rebecca in barak 58. Op 29 Juni werden beiden op transport gesteld naar Sobibor waar zij bij aankomst op 2 Juli 1943 onmiddellijk in de gaskamers werden vermoord.       

Bronnen o.a. het Stadsarchief van Amsterdam, gezinskaart Philip Gompers, archiefkaarten van Philip Gompers en Rebecca de Haan; de website Hilversum in vroeger tijd (deel 9)/Liebergerstraat; Ondergang deel 1 door Dr. J Presser, va. Blz 287/Stempels; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Philip Gompers, Rebecca Gompers-de Haan, Levie Gompers en Joseph Gompers.

Alle rechten voorbehouden