Benjamin Nieuwkerk, zakenman en zionist, vertrekt in juli 1940 vanuit Amsterdam naar Brussel. Binnen de Joodse gemeenschap aldaar treedt hij al gauw op de voorgrond en wordt voorzitter van de tuin- en landbouwschool van La Ramée bij het dorp Bomal in Wallonië (België). Deze school werd in april 1941 opgericht om Joodse jongeren, die voor het merendeel uit Duitsland en Oostenrijk waren gevlucht, voor te bereiden op emigratie naar Palestina en werd gefinancierd door het Communauté israélite de Bruxelles.
Medio 1942 is Nieuwkerk een van de oprichters van het Joodsch Verdedigingscomiteit (JVC), een Joodse verzetsorganisatie, gespecialiseerd in het onderbrengen van Joodse kinderen onder valse namen in religieuze instellingen en pensionaten of bij privé-personen. In zijn functie van penningmeester van het JVC moest hij zich regelmatig met gevaar voor eigen leven naar Zwitserland begeven om aldaar het geld op te halen dat het American Jewish Joint Distribution Committee het JVC ter beschikking stelt (750.000 Belgische franken per maand). Aan het einde van de oorlog had het JVC ongeveer 3000 kinderen in veiligheid gebracht.
Op 22 maart 1944 wordt Nieuwkerk als medewerker van de organisatie Dutch-Paris in Parijs onder een valse identiteit (Armand Smits, nationaliteit: Elzasser) aangehouden en via Compiègne naar Neuengamme gedeporteerd. Eind 1944 overlijdt hij op een onbekende plaats in Duitsland.
Vertaald en bewerkt door Carla Berkhout-Blond
Bronnen:
"Die Shoah in Belgien" van de historica Insa Meinen, Wissenschaftliche Buchgesellschaft (WBG), Darmstadt, 2009, blz 183 en 249.
"Rebelles Silencieux" van Marion Schreiber, éd. Racine, 2002 (uit het Duits vertaald), blz. 153 en 154.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Joodsch_Verdedigingscomiteit
https://monument.vriendenkringneuengamme.nl/person/403489/benjamin-maurits-nieuwkerk (met foto)
http://www.fmc-seh.be/wp-content/uploads/2014/12/04_dickschen.pdf