Biografie

Over Hijman Vos, zijn vrouw Henriette Serlui en hun kinderen Maurits en Catharina.

Hijman Vos was een zoon van Mozes Vos en Maria Polak. Hij was geboren op 22 April 1890 in Amsterdam en was diamantbewerker van beroep. Op 6 September 1919 trouwde hij in Zaandam met de op 26 Juli 1889 in Amsterdam geboren Henriette Serlui, een dochter van Isaac Serlui en Grietje Dingsdag. Het echtpaar kreeg twee kinderen, t.w. Maurits in 1920 en Catharina in 1921.

Nadat Hijman en Henriette in 1919 getrouwd waren, betrokken zij woonruimte in de Tolstraat 71 I in Amsterdam (bij Nordmeijer). Al in September van dat jaar verhuisden zij naar de Pieter Aertsstraat 71 en op 12 November 1923 betrokken zij hun definitieve woning op het Transvaalplein 23 boven in Amsterdam-Oost, waar ook Hijman’s schoonouders, Isaac Serlui en Grietje Dingsdag vanaf December 1924 kwamen inwonen.

Isaac Serlui en Grietje Dingsdag werden op enig moment ambtshalve ingeschreven in het Bevolkingsregister van Amsterdam en vanaf November 1894 woonden zij op diverse adressen in de stad, voordat zij in kwamen wonen op het Transvaalplein. Grietje Dingsdag overleed echter op 2 Februari 1929 en is begraven op de Joodse Begraafplaats in Diemen. Isaac Serlui, die op 26 Augustus 1858 in Amsterdam geboren was als zoon van Mozes Samuel Serlui en Jutte Isaac Pennemacoor, werd op 13 April 1943 van Westerbork gedeporteerd naar Sobibor en bij aankomst daar op 16 April 1943 in de gaskamers vermoord.

Volgens de gegevens van zijn registratiekaart van de Joodse Raad, was Hijman Vos diamantslijper en bedrijfsleider op de vakschool voor de diamantindustrie. Daarnaast was hij  secretaris/penningmeester van Betsalel, de Vereninging voor Israelitische Diamantbewerkers op de Nieuwe Keizersgracht 61. Hijman verkreeg een “Sperre” van de Joodse Raad “wegens functie” met legitimatie JR 2910 en was daarmee voorlopig vrijgesteld van deportatie en daarmee (vermoedelijk) ook zijn vrouw Henriette Serlui en zijn kinderen.

De cartotheek van de Joodse Raad bevat echter geen registratiekaart van Henriette Serlui, waardoor niet kan worden nagegaan wat er exact met haar is gebeurd en wanneer. Vermoedelijk is zij gelijk met haar man Hijman Vos op 19 Mei 1944 transport gesteld naar Bergen Belsen. Na de oorlog is door de Nederlandse autoriteiten vastgesteld middels haar akte van overlijden nr. 573, opgesteld door de gemeente Amsterdam op 6 December 1951, dat Henriette Serlui, laatstelijk gehuwd met Hijman Vos, op 16 April 1945 (ergens) in Duitsland is overleden.

Zoon Maurits Vos heeft de Holocaust overleefd. Hij begon zijn werkzame carrière als laborant maar was later in 1942 beambte bij Betsalel, de Vereninging voor Israelitische Diamantbewerkers op de Nieuwe Keizersgracht 61. Uit de gegevens van zijn registratiekaart uit de cartotheek van de Joodse Raad blijkt dat hij op 24 Juni 1946 woonachtig zou zijn in de Johannes Verhulststraat 40 I in Amsterdam-Zuid.

Dochter Catharina Vos, diamantsnijdster van beroep, werd in de nacht van 23 op 24 Juli 1943 afgevoerd naar het concentratiekamp Vught. Zij werd daar echter op 25 September 1943 weer vrijgelaten. Zij was door de Joodse Raad “gesperrt” wegens “Wehrmacht en diamant” maar werd al weer op 29 September 1943 in Westerbork geregistreerd en ondergebracht in barak 65. Op 19 October 1943 werd zij op transport gesteld naar Auschwitz, waar zij bij aankomst op 22 October 1943 direct in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau werd vermoord.

Hijman Vos werd op 7 Augustus 1943 in het concentratiekamp Vught geregistreerd. Al tijdens de verplichte registratie van alle Joden in Nederland bij de Joodse Raad was al vastgesteld dat hij licht suikerpatiënt was. Op 6 Januari 1944 heeft hij (volgens zijn registratiekaart) een “medische analyse” ondergaan, hij is “ziek geweest” en is met het laatste Jodentransport op 4 Mei 1944 van Vught naar Westerbork overgebracht. Vervolgens is Hijman Vos op 19 Mei 1944 op transport gesteld naar Bergen Belsen en van daar op 4 December 1944 doorgestuurd naar Oranienburg, waar hij uiteindelijk op 31 Januari 1945 om het leven is gekomen.

Bronnen o.a. het Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Hijman Vos, archiefkaarten van Hijman Vos, Henriette Serlui en Isaac Serlui; website ITS Arolson, kampkaarten Vught van Hijman Vos en Catharina Vos; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Hijman Vos, Maurits Vos en Catharina Vos; overlijdensakte uit Amsterdam voor Henriette Vos-Serlui, nr. 573 van 6 December 1951 uit het A-register89-folio 97 verso; de website hetstenenarchief.nl/graf Grietje Dingsdag en de website jodentransporten vanuit Nederland.nl

Alle rechten voorbehouden