Biografie

Het lot van Samuel van Gelder en zijn echtgenote Clara Haring.

Samuel van Gelder was een zoon van Daniel van Gelder en Judikje Troostwijk. Hij was geboren in Groningen op 14 Februari 1913 en voorzag in zijn levensonderhoud als venter. Hij woonde bij zijn ouders in de Groningerstraat 24 in Assen. Op 20 Juli 1942 trad hij in het huwelijk met de Amsterdamse Clara Haring, een dochter van David Haring en Jetje Kool; zij was geboren op 18 November 1907

Clara's ouders waren in 1896 getrouwd en kregen in totaal negen kinderen, waarvan er twee al vóór 1910 op jonge leeftijd zijn overleden. De andere zeven kinderen en ook hun ouders zijn tijdens de Sjoa vermoord.  Vanaf eind April 1936 woonde Samuel’s echtgenote Clara met haar ouders in de Blasiusstraat 51 hs in Amsterdam, waar zij ook nog na haar huwelijk in 1942 geregistreerd bleef.

Clara’s echtgenoot, Samuel van Gelder woonde in April 1942 nog in de Groningerstraat 24 in Assen, maar volgens zijn registratiekaart van de Joodse Raad bleek dat hij in Mei 1942 woonde op het Jonas Daniel Meijerplein 18 II in Amsterdam. Daar woonde hij in bij zijn achternicht Esther Troostwijk (een nicht van zijn moeder), die met Barend van Thijn was gehuwd.

Op 8 Juni 1942 werd Samuel van Gelder gearresteerd door de Amsterdamse politie, op beschuldiging van diefstal met braak in de Tilanusstraat 83 III, zoals in de politierapporten is vermeld. Hij bleef “in bewaring”, maar uit verdere politierapporten is niet duidelijk of hij weer vrijgelaten werd of dat hij “in bewaring” bleef.

Van beider registratiekaarten van de Joodse Raad valt verder af te leiden, dat Samuel van Gelder en zijn vrouw Clara Haring al zo'n anderhalve maand later, op 27 Juli 1942 samen op transport gesteld zijn naar Auschwitz en dat zij bij aankomst op ± 31 Juli 1942 daar tewerkgesteld zijn. Hoe zij hebben moeten werken, waar zij terechtgekomen zijn en wanneer en onder welke omstandigheden zij daar om het leven zijn gekomen is allemaal onbekend.

Daarom hebben de Nederlandse Autoriteiten na de oorlog – mede op basis van getuigenissen van overlevenden, onderzoek en overige informaties – vastgesteld dat Samuel van Gelder en Clara Haring na 30 September 1942 niet meer in leven konden zijn. Vervolgens heeft het Ministerie van Justitie de gemeente Assen verzocht om voor Samuel van Gelder een akte van overlijden op te maken waarin is vastgelegd dat hij op 30 September 1942 in Auschwitz is overleden.

Eenzelfde verzoek werd gedaan aan de Gemeente Amsterdam, om voor Clara van Gelder-Haring een overlijdensakte op te maken waarin ook daarin is vastgelegd dat zij op 30 September 1942 in Auschwitz is overleden.

Bronnen o.a. het Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart David Haring, archiefkaarten David Haring, Clara Haring, Samuel van Gelder, Esther Troostwijk en Barend van Thijn; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Samuel van Gelder en Clara van Gelder-Haring; politierapport Amsterdam 8 Juni 1942/Samuel van Gelder; woningkaarten Amsterdam Blasiusstraat 51 hs en Jonas Daniel Meijerplein 18 II; Overlijdensakte nr. 223 d.d. 8 September 1950, opgemaakt te Assen voor Samuel van Gelder en akte 123 d.d. 8 September 1950 uit het A-register 49-folio 22, opgemaakt te Amsterdam voor Clara van Gelder-Haring.

Alle rechten voorbehouden