Daniel van Gelder was een zoon van Salomon van Gelder en Fogeltje de Lange. Hij was geboren op 3 Maart 1881 in Assen en trouwde daar op 17 Augustus 1910 met Judikje Troostwijk, die op 14 Januari 1880 geboren was in Leeuwarden als een dochter van Samuel Troostwijk en Doortje Troostwijk. Het echtpaar kreeg twee kinderen, t.w. hun dochter Fogeltje, die in 1911 in Groningen werd geboren en in 1913 werd daar hun zoon Samuel geboren.
Nadat Daniel en Judikje waren getrouwd, woonden de jonggehuwden vanaf 12 November 1910 in de Groningerstraat 8 in Assen, maar verhuisden op 28 Augustus 1911 naar Groningen waar hun beide kinderen geboren werden. Daniel van Gelder verdiende zijn brood als pakhuisknecht, lompensorteerder en koopman. Op 20 Juni 1913 verhuisden zij van Groningen naar Assen, waar zij op de Steendijk 39 terecht kwamen.
Daniel’s echtgenote Judikje Troostwijk overleed echter in Assen op 5 Januari 1941 en zij werd op de Joodse Begraafplaats in Assen begraven. Niet snel daarna hertrouwde de 60-jarige Daniel van Gelder met de nog niet eerder gehuwde Betje Katwijk uit Amsterdam die 50 jaar oud was. Zij was geboren op 1 Augustus 1890 als oudste van de negen kinderen van Jacob Katwijk en Sara Gobes en zij was werkzaam als confectienaaister.
Betje kwam al op 17 Maart 1941 vanuit Amsterdam naar de Steendijk 27 in Assen en het huwelijk vond een maand later plaats in Assen op 21 April 1941, waarbij óók Betje’s moeder Sara Gobes aanwezig was. De oorzaak van de gebeurtenissen daarna is niet geheel duidelijk: het zou de langere aanwezigheid van Betje’s moeder Sara Gobes kunnen zijn, of dat er ruzie ontstond tussen de “jong gehuwden”. In elk geval moest de politie van Assen er aan te pas komen.
Uit de dag- en nachtrapporten van de gemeentepolitie Assen komt naar voren, “dat Daniel van Gelder zijn vrouw Betsy/Betje Katwijk en zijn schoonmoeder op 11 Juni 1941 na een ruzie uit huis zet. Op 12 juni verkoopt Betsy de gordijnen aan de buurman om de terugreis naar Amsterdam te kunnen bekostigen”. (bron Drents Archief). Zo komt Betje van Gelder-Katwijk op 25 Juni 1941 alléén terug in Amsterdam; Daniel’s schoonmoeder was al eerder in Amsterdam aangekomen.
Betje van Gelder-Katwijk wordt op 10 Augustus 1942 op transport gesteld van Westerbork naar Auschwitz, waar zij op 12 Augustus 1942 in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau wordt vermoord.
Echter het lot van Daniel van Gelder is enigszins in nevelen gehuld: Het is niet duidelijk waar Daniel van Gelder verder verbleef nadat hij zijn vrouw en schoonmoeder uit huis gezet heeft en/of wat er met hem is gebeurd. Maar uit zijn registratiekaart van de Joodsche Raad blijkt dat hij tussen 3 en 5 October 1942, in Westerbork is binnengekomen. Tussen het moment dat Daniel zijn vrouw Betje Katwijk de deur heeft gewezen en de datum van zijn binnenkomst in Westerbork, is niet bekend waar hij toen is geweest, maar niet onwaarschijnlijk is een verblijf in een Joods werkkamp.
In de nacht van 2 op 3 October 1942 hebben de Duitsers alle Joodse werkkampen geliquideerd en alle Joodse dwangarbeiders kwamen toen in Westerbork terecht. Dat samen met de z.g. gezinshereniging, waarbij vrouwen en kinderen van de Joodse dwangarbeiders naar Westerbork “gehaald” werden, alsmede de grootscheepse razzia’s die de Duitsers begin October 1942 gehouden hebben, zorgde voor chaotische taferelen in het kamp, waarbij de kampregistratie nogal achter liep, terwijl de deportatietreinen naar Auschwitz “gewoon” vertrokken. Daardoor zijn er letterlijk mensen “verdwenen”- ze zijn achteraf geregistreerd maar komen niet voor op transportlijsten.
De Joodsche Raadkaart van Daniel van Gelder vermeld dat hij tussen 11 en 13 October 1942 nog in Westerbork was en dat hij in "October 1942" op transport ging naar Auschwitz, wat ná 13 October geweest moet zijn. Na 13 October zijn er in die maand nog vijf treinen naar Auschwitz vertrokken en er mag worden aangenomen dat Daniel van Gelder met één van die transporten naar Auschwitz is gedeporteerd. Op een naoorlogse Rode Kruiskaart staat dat hij is overleden na 8 October 1942 doch uiterlijk op 2 November 1942 te Auschwitz – verklaarbaar uit de transportdatum "October 1942"; zijn laatst bekende adres in Assen was Steendijk 27.
Mede op grond van een vermelding van zijn overlijden in Auschwitz uit de collectie familieadvertenties van het Centraal Bureau voor Genealogie, staat er op het Joods Monument dat hij op 2 November 1942 in Auschwitz is vermoord.
Bronnen o.a. website Alle Drenten/bevolkingsregister Assen; website Open Archieven/huwelijk Daniel van Gelder x Judikje Troostwijk; Het Drents Archief/polititierapporten Assen 1941; Het Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Betje Katwijk en het Centraal Bureau voor Genealogie/familieadvertenties/overlijden Daniel van Gelder en nadere informatie van Kamp Westerbork.