Lieve Kitty en Willem,
Ik probeer me voor te stellen hoe het er uit zag, jullie leefwereld.
Wat bijzonder al die familie om jullie heen. Van je moeders kant woonden al jullie ooms en tantes, en opa en oma, een heel jong nichtje, allemaal heel vlak bij. Jullie kwamen vast heel vaak bij elkaar.
Jullie woonden op de Valkenburgerstraat, nummer 102. Jerry Meents woonde ook bij jullie in de buurt, op nummer 208, en heeft zijn herinneringen verteld (www.joodsamsterdam.nl ). Misschien was hij familie van jullie oom Isaäc Meents, die op nummer 104 woonde en getuige was op het huwelijk van jullie ouders? Hij schrijft over heerlijke warme matzes, die aan de kinderen werden uitgedeeld rond Pesach. Hebben jullie daar ook van genoten? Hij vertelt ook over de 'waaigaten' tussen jullie huis en de Rapenburgerstraat in. Hij viel in het water en zwom dan naar de overkant. Hij geeft wel aan dat het water daar behoorlijk smerig was. Dat zal gekomen zijn door de vele arme gezinnen die woonden rondom de waaigaten en die hun behoefte op emmers deden.Er was veel armoede in de buurt waar jullie woonden. En het merendeel was joods. Dat is best wel vreemd voor mij, vanuit deze tijd waarin ik ben opgegroeid, voor te stellen. De straat moet ook veel open hebben gelegen, aangezien in 1930 was begonnen met de sloop van onbewoonbaar verklaarde huizen in de buurt. Jullie hebben vast gespeeld in de zandhopen die daardoor ontstonden.
Over de Rapenburgerstraat gesproken: daar was ook de sjoel. Ik zie Willem naar buiten lopen, op de foto, na het huwelijk van jullie oom en tante (de zus van jullie moeder.) Ook een zus van jullie vader is daar getrouwd, en misschien wel meer mensen. Jullie kwamen daar dus met regelmaat. Het was niet een hele grote synagoge, maar wel mooi, zo te zien. Jullie konden er zo heen lopen.
Iets verder van jullie huis vandaan woonde nog meer familie. Willem, jij bent genoemd naar de vader van je vader: je opa Willem. Hij was schoenmaker en woonde in een ander stadsdeel, met zijn vrouw Roosje en hun zoon David, die 8 jaar ouder was dan jij. Ik denk dat jij daar wel al zelfstandig heen kon. Maar misschien gingen jullie wel gewoon gezamenlijk op bezoek, en zij bij jullie.
groetjes,
jullie nichtje, Manja
Verhaal