Biografie

Over Alex Joseph Hartogensis en zijn vrouw Marie Anna van Minden.

Alex Joseph Hartogensis was een zoon van Joseph Hartogensis en Margot Jacobs. Hij was geboren in Den Haag op 8 November 1897 en verdiende zijn brood als handelsreiziger in kolen. Op 27 Mei 1925 trouwde hij in Den Haag met Marie Anna van Minden, die geboren was op 29 Januari 1901 in Haarlem als dochter van Julius Jacob van Minden en Emilie Oppenheimer. Het echtpaar had geen kinderen.

De ouders van Marie Anna waren in 1899 in Nijmegen getrouwd . In die tijd was Julius Jacob van Minden werktuigkundige; hij arriveerde in Maart 1912 vanuit Wilmersdorf in Duitsland in Rotterdam en vervolgens in November 1912 in Den Haag. Emilie Oppenheimer kwam in November enkele weken later vanuit Berlijn in Den Haag en het gezin Van Minden woonde in de Slingerlandstraat 407.

De ouders van Alex Joseph Hartogensis waren in 1895 in Zwolle gehuwd. In die tijd was Joseph Hartogensis handelaar in metalen en met zijn vrouw woonde hij toen al in Den Haag, waar Joseph en nog twee kinderen werden geboren. Vanaf April 1925 woonde Alex Joseph Hartogensis in de Scheepmakerstraat 12 in Den Haag en nadat zij getrouwd waren trok zijn vrouw Marie Anna van Minden bij hem in.

Op 21 Februari 1937 verhuisden Alex Joseph en Marie Anna naar de Zeestraat 73 in Den Haag, het adres waar zij ook tijdens de verplichte registratie van de Joden in Nederland  in 1941 nog woonden.

Uit het politierapport Gemeente Ede nr. 16 / 114 periode 12/9/43 t/m 17/3/44 blijkt dat ze op 2 november 1943 door de gemeentepolitie Ede (de heren Versluis en Kipp) gearresteerd zijn op de Edeseweg 30 te Lunteren. In de nacht van 3 op 4 november hebben ze samen een poging tot zefdoding gedaan.
Daarna zijn ze opgenomen in het ziekenhuis in Arnhem.

Uit aantekeningen die gemaakt zijn op hun beider registratiekaarten van de Joodse Raad blijkt dat zij op 17 December 1943, naar Westerbork werden afgevoerd en ondergebracht in barak 81, wat toen een ziekenbarak was.

Op 8 Februari 1944 werden Alex Joseph Hartogensis en zijn vrouw Marie Anna Hartogensis-van Minden op z.g. “straftransport” naar Auschwitz gedeporteerd.

Dit doet vermoeden dat zij pogingen hebben ondernomen om onder te duiken, wat door hun arrestatie is mislukt. Of zij tussen 17 December 1943 en 8 Februari 1944 pogingen ondernomen hebben om onder deportatie uit te komen is niet bekend – daarvan zijn geen aantekening op hun registratiekaarten gevonden, behalve de notitie van de Contact Afdeling van de Joodse Raad van 22 Februari 1944 “dat verdere stappen geen doel hebben”.

Want al op 8 Februari 1944 zijn beiden als strafgeval gedeporteerd naar Auschwitz in een transport van in totaal 1015 slachtoffers en bij aankomst aldaar op 11 Februari 1944 onmiddellijk in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau vermoord.

Bronnen o.a. het Gemeente Archief Den Haag, diverse gezinskaarten als van Alex Joseph Hartogensis en van Julius Juda van Minden; website open archieven.nl/Hartogensis en Van Minden en de huwelijksakte van Hartogensis x Van Minden; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Alex Joseph Hartogensis en Marie Anna Hartogensis-van Minden en de wikipedia website jodentransporten vanuit Nederland.nl.

 

Alle rechten voorbehouden