Biografie

Het lot van Bernard Nathan Jacob Menko.

Begin October 1943, een maand na aankomst het transport van 7 September 1943 uit Westerbork in Auschwitz met in totaal 987 gedeporteerden, waaronder ook Bernard Nathan Jacob Menko, werd een groep van 187 Nederlandse gevangenen geformeerd die naar Warschau werden gedeporteerd om daar in het gebied  van het verwoeste getto puin te ruimen. Er was oorspronkelijk een groep van 264 mannen, jonger dan 50 jaar, van wie er 77 in de gaskamer zijn vermoord.

Eerder was besloten  om het contingent mannen dat op 9/10 September 1943  uit Westerbork was gearriveerd, in zijn geheel over te hevelen naar Warschau. Alle mannen in de leeftijd tussen 16 en 51 jaar die met het transport van 7 September naar Polen waren getransporteerd, zijn via Auschwitz op 8 October 1943 in Warschau beland, waar zij vóór 31 Maart 1944 zijn omgekomen, aldus een latere vaststelling van het Rode Kruis.

De Amerikaanse historicus, Gerald Reitlinger  waren van het vermelde transport van 7 October 1943 van Auschwitz naar Warschau slechts 15 overlevenden overgebleven. Verder is vastgesteld dat zeer veel gevangenen van dit Joodse kamp te Warschau tijdens een hevige typhus epidemie begin 1944 zijn overleden. Onder wie ook zeer vele Joden uit Nederland.

Wielek beschrijft in zijn boek "De Oorlog die Hitler won" op blz. 381 dat het puinruimen van het verwoeste getto duurde tot 28 Juli 1944 onder de meest vernederende en beestachtige omstandigheden. Toen de Russen voor de stad stonden, kwam het in aanbouw zijnde crematorium niet gereed en werden 600 zieke gevangenen die niet meer konden lopen doodgeschoten, en moesten de overigen 120 km. lopen tot Kutno, vanwaar zij met 90 man per veewagen naar Dachau werden getransporteerd.

Dat laatste heeft Bernard Nathan Jacob Menko niet meer meegemaakt. Na de oorlog hebben Nederlandse Autoriteiten vastgesteld dat Bernard Nathan Jacob Menko op 31 Maart 1944 in Warschau is overleden.

Bronnen o.a een studie, verslagen en getuigenissen als beschreven in het boek “Etty Hillesum in perspectief”, geredigeerd door K.A.D. Smelik, Ria van den Brandt en Meins G. Coetsier. (blz. 149-151). Uitgever: Academia Press, Gent, Belgie  en ook "De oorlog die Hitler won" door H. Wielek, 1947 - Amsterdamse Boek- en Courantmij N.V. Amsterdam, blz. 381 en 382 en het Gelders Archief te Arnhem, BS Overlijden Winterswijk, archief 207A, inventaris 17711 akte 13 d.d. 14 Januari 1952 opgemaakt te Winterswijk voor Bernard Nathan Jacob Menko.

Alle rechten voorbehouden