Biografie

Over Hendrica van Kreeveld.

Hendrica van Kreeveld was een dochter van Joseph Isaac van Kreeveld uit Hoorn en de Amsterdamse Leentje Nikkelsberg. In October 1873 kwam hij vanuit Hoorn naar Amsterdam, trouwde daar op 14 Augustus 1889 en woonde in de Foeliestraat en Valkenburgerstraat op verschillende huisnummers, waar op 1 November 1889 Isaac en op 21 Januari 1892 Hendrica geboren werd..

Hendrica’s vader, Joseph Isaac van Kreeveld overleed echter op 16 Februari 1892, slechts 22 jaar oud en werd 2 dagen later begraven op de Joodse Begraafplaats Zeeburg in Amsterdam.

Haar moeder, Leentje Nikkelsberg hertrouwde vervolgens in Januari 1894 met Juda Haamerslag, geboren in Amsterdam op 25 Februari 1872 maar daar ook vroegtijdig overleed: op 5 Januari 1911. Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren. Het derde huwelijk van Leentje Nikkelsberg met Isaac Gans werd voltrokken op 4 September 1917 in Bussum. Isaac Gans overleed echter op 16 Mei 1942 in Amsterdam maar Leentje Gans-Nikkelsberg werd op 5 Maart 1943 in Sobibor vermoord.

Inmiddels had de ongehuwde Hendrica van Kreeveld in Amsterdam al drie kinderen gekregen, t.w. Joseph van Kreeveld, geboren op 20 April 1910, Juda van Kreeveld op 18 Januari 1912, die echter al op 18 Februari 1912 overleed en Lena van Kreeveld op 12 Maart 1913. Niet lang na de geboorte van Lena kwam Hendrica als 21-jarige op 26 Juni 1913 met twee jonge kinderen vanuit Amsterdam naar Antwerpen en vond woonruimte op de Plantijnlei-Oost nr.96. Zij voorzag in haar onderhoud als huishoudster.

Een maand eerder, in Mei 1913 was de 24-jarige diamantbewerker Michel Walvis naar Antwerpen gekomen en had eveneens woonruimte gevonden op de Plantijnlei 96. Michel was geboren op 8 Juni 1889 in Amsterdam, was daar in 1909 gehuwd met Duifje Kat en had met haar al een dochter Dina, die op 11 Maart 1919 was geboren. Toen Michel naar Antwerpen kwam, bleven vrouw en dochter achter in Amsterdam.

Michel Walvis trok echter in bij Hendrica van Kreeveld en leefde met haar als man en vrouw in boelingschap. Zijn wettige vrouw Duifje Kat met dochter Dina Walvis, kwamen op 22 Maart 1914 in Antwerpen aan en woonden in de Korte Zavelstraat 24. Michel verbleef toen kort bij zijn vrouw en dochter maar was tevens nog gehuisvest op de Plantijnlei 96.

Op 16 Mei 1914 werd dan ook formeel en officieel geconstateerd dat Michel Walvis met Hendrica van Kreeveld als man en vrouw in boelingschap leefden en zijn wettige echtgenote Duifje Kat en zijn dochter had verlaten, waarop Duifje Kat een klacht indiende bij het Antwerps Parket jegens haar man, die zij beschuldigde van het onderhouden van een bijzit. Tot een rechtszaak was het toen nog niet gekomen. Anderzijds berichtte de Antwerpse Vreemdelingendienst dat het gedrag van Hendrica van Kreeveld en Michel Walvis nog geen aanleiding tot klachten of opmerkingen had gegeven.

Het wettig getrouwde echtpaar Walvis-Kat keerde in Juli 1914 terug naar Amsterdam, waar op 12 October 1916 hun 2e kind geboren werd, een zoon, genaamd Samuel. Ook Hendrica van Kreeveld kreeg op 25 Januari 1915 opnieuw een kind, haar vierde. Het was een zoon, die Salomon van Kreeveld werd genoemd.

Half October 1919 vertrok Hendrica van Amsterdam naar Rotterdam, waar zij werk vond als werkster en naaister. Zij verbleef in Rotterdam en Schiedam op verschillende adressen en keerde terug naar Amsterdam op 14 April 1922 waar zij toen kwam te wonen in de Govert Flinckstraat 124 I. Vervolgens verbleef Hendrica op wisselende adressen in Amsterdam zoals in de Utrechtschestraat, de Korte Reguliersdwarsstraat, de Amstelstraat, Amstel en in Mei 1927 vertrok zij van Amsterdam naar Den Haag.

Ook In Den Haag wisselde Hendrica nogal frequent van adres maar op 15 Februari 1932 kwam zij opnieuw vanuit Amsterdam naar Den Haag, waar zij kwam te wonen in de Lekstraat 95a. Volgens de documenten uit Den Haag was haar beroep toen kamerverhuurster.

In die 30-er jaren trok Hendrica regelmatig voor korte tijd naar Amsterdam waar zij dan verbleef in de Korte Reguliersdwarsstraat 5 en in de Marnixstraat 405 I om vervolgens weer terug te keren in Den Haag waar zij opnieuw woonde in de Lekstraat 95, daarna op de Fluwelen Burgwal 17 en Schenkweg 52. Eind November 1938 trok zij opnieuw naar Amsterdam, adres Prinsengracht 876 wat tevens haar laatst bekende adres zou blijken te worden.

Op 10 September 1942 werd Hendrica van Kreeveld in Westerbork binnengebracht en al de volgende dag, op 11 September op transport gesteld met ruim 900 andere gedeporteerden naar Auschwitz. Tussentijds stopte de trein nog in Cosel waar 120 mannen uit de trein gehaald werden om als dwangarbeiders tewerkgesteld te worden in de omliggende werkkampen van Opper Silezië.

De overige slachtoffers werden verder naar Auschwitz vervoerd, die daar aankwam op 14 September 1942 en alle gedeporteerden, inclusief Hendrica van Kreeveld, werden onmiddellijk in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau vermoord.

Bronnen o.a. het Stadsarchief Amsterdam, overgenomen delen en bevolkingsregister 1874-1893/Joseph Isaac van Kreeveld; geboorteakte 988 uit register 2-folio 83 jaar 1892 voor Hendrica van Kreeveld, archiefkaart Hendrica van Kreeveld;Het Stadsarchief Rotterdam, gezinskaart Hendrica van Kreeveld; het Gemeentearchief van Den Haag, gezinskaart Hendrica van Kreeveld; Antwerps Vreemdelingendossier 150493/Hendrica van Kreeveld en 149632/Michel Walvis; diverse Amsterdamse Woningkaarten; het archief van de Joodsche Raad, registratiekaarten van Hendrika van Kreeveld en de Wikipedia website Jodentransporten vanuit Nederland.nl.

 

Alle rechten voorbehouden