Barend Emden was een zoon en jongste van Levy Emden (1868) en Elisabeth Plukker (1868). Barend werd geboren op 4 Mei 1912 in Amsterdam en toen hij begon met werken werd hij winkelbediende in een winkel met kristal voorwerpen. Daarnaast is hij ook nog banketbakker geweest en in nog latere jaren werd hij vertegenwoordiger waarmee hij zijn brood verdiende. Zijn ouders kregen een gezin van in totaal zes kinderen, t.w. Bloeme, Meijer, Anna, Judith, Lea en Barend zelf.
Van de ouders van de kinderen Emden overleed Elisabeth Plukker als eerste op 23 October 1925 en werd op de Joodse Begraafplaats Diemen begraven. Vader Levie Emden stierf op 6 Mei 1928 en werd eveneens begraven in Diemen. Barend, die toen nog pas 16 jaar oud was, en nu wees was geworden, werd in huis genomen door zijn oudste broer Meijer en zijn vrouw Rachel Goedel. Barend bleef daar tot 11 December 1928 waarna hij onderdak vond in de Plantage Doklaan 28 bij Cohen. Echter op 19 Augustus 1929 werd Barend Emden opgenomen in het Observatiehuis voor Jongens in de Vosmaerstraat 1 te Amsterdam.
Het Observatiehuis voor Jongens aan de Vosmaerstraat 1 werd in 1914 geopend door de Vereniging Hulp voor Onbehuisden. Het bood plaats aan 80 jongens met problemen.‘Wij leven in de eeuw van het kind,’ zegt Van Ouwenaller, penningmeester van de Vereniging Hulp voor Onbehuisen, bij de opening, ‘en deze stichting is een nieuw bewijs van de juistheid dier stelling. (…) Observatiehuis is de naam omdat het doel is om dien jeugdigen vagebond, dien onbesuisden kwajongen, dat uit verdorven omgeving voortgekomen boefje te leeren kennen en met dien kennis toegerust, hem te kunnen leiden op wegen die hem opheffen.’ Het Observatiehuis voor Jongens was tot 1954 onderdeel van de Vereniging Hulp voor Onbehuisden. Na 1954 ging het verder in een zelfstandige stichting. De stichting hield in 1970 op te bestaan. (bron: Stadsarchief Amsterdam)
Op 6 October 1930 werd Barend Emden vanuit het Observatiehuis voor Jongens overgeplaatst naar het Rijks Opvoedings Gesticht (R.O.G.) “De Kruisberg” in Doetinchem, waar hij verbleef tot 20 Juli 1931. Inmiddels had hij het vak van banketbakker geleerd en woonde weer in Amsterdam, Retiefstraat 55 II bij De Rood. Zeven jaar later, in Januari 1938 verhuisde Barend naar de Hoefkade 422 in Den Haag. Na ruim een jaar vertrok hij weer naar Amsterdam waar hij terechtkwam op het Boerhaaveplein 16 2e etage, een inwoning bij Soesan. Na nog een keer ingewoond te hebben bij Van Emde in de Rijnstraat 6 2e etage, verhuisde Barend twee maanden later op 19 Juni 1940 naar de Amstellaan 34 2e etage, waar al verschillende familieleden Van Praag samenwoonden.
Die 19e Juni 1940 was voor de 28-jarige Barend Emden een heuglijke dag: die dag trad hij namelijk in het huwelijk met de jongste dochter van Mozes van Praag en Grietje Fransman, de 30-jarige Marianna van Praag. Ook Barend kwam na de huwelijkssluiting inwonen op de Amstellaan 34II. Twee jaar later, op 23 Februari 1942 besloten Barend en Marianna om iets meer op zichzelf te gaan wonen en verhuisden toen naar de Sint Antoniesbreestraat 2 1e etage.
Op 7 December 1943 werden Barend’s schoonzussen Bertha Levy-van Praag, Debora van Praag, zijn eigen vrouw Marianna Emden-van Praag en hij zelf gearresteerd en met een straftransport op 9 December afgevoerd naar Westerbork, waar zij werden ingesloten in barak 67. Op 25 Januari 1944 werden ze op transport gesteld naar Auschwitz, waar Bertha, Debora en Marianna direct na aankomst o 28 Januari 1944 werden vermoord.
Barend Emden echter werd doorgestuurd naar het extern kommando Günthergrube, een buitenkommando van één van de fabrieken van IG Farben en behorend tot het Auschwitz complex, gelegen nabij de plaats Ledziny in de buurt van Kattowice, waar Barend door ontbering, ziekte en/of mishandeling om het leven is gekomen. Zijn overlijdensdatum is na de oorlog vastgesteld op 31 Mei 1944.
Lees ook "Over de gezinsleden van Mozes van Praag en zijn vrouw Grietje Fransman".
Bronnen: het Stadsarchief Amsterdam, gezinskaarten Levy Emden, Meijer Emden en Barend Emden; Archiefkaarten van Barend Emden, Marianne van Praag en Meijer van Praag; website stenarchief.nl/graf Levy Emden; bijzondere registers Amsterdam/Barend Emden; Stadsarchief Amsterdam/Het Observatiehuis voor Jongens in de Vosmaerstraat; wikipedia website De Kruisberg (R.O.G) te Doetinchem; Amsterdam woningkaart Amstellaan 34 II; het archief Rode Kruis/straftransport lijst van 9 December 1943; overlijdensakte 196 d.d. 15 Feb.1952 uit Amsterdam voor Barend Emden uit register A94-fol 26.