Biografie

Over Gerrit van Praag,

en zijn nichtje Elsje Sonja van Praag.

Gerrit van Praag, geboren op 8 Juni 1910 in Den Helder, was de oudste van de drie kinderen van de koopman Hijman van Praag en Elsje Oudkerk, die op 19 April 1910 daar in het huwelijk waren getreden. Zij woonden toen op de Spoorgracht 46, maar verhuisden al snel naar de Keizerstraat 76, waar op 6 September 1913 een zusje Jogeva geboren werd, gevolgd op 19 Januari 1915 door Emanuel.

Gerrit heeft een 5-jarige HHS opleiding in Den Helder afgerond (Hogere Handelsschool) en werd werkzaam als verkoper herenconfectie. In Februari 1939 vertrok Gerrit naar Rotterdam en woonde daar in de Diergaardelaan 44a en in Februari 1940 in de Hoogstraat 379. Half Januari 1941 verhuisde Gerrit naar Velsen, waar hij op verschillende adressen verbleef maar vanaf April 1942 verhuisde Gerrit (door de Duitsers verplicht) naar Amsterdam.

In Amsterdam woonde hij eerst in bij Menist, een vertegenwoordiger in behang in de Valkenburgerstraat 81 1e etage; vanaf Augustus 1942 in de Biesboschstraat 38 1e etage bij zijn oom Izaäk Oudkerk en zijn 2e vrouw Margarethe Haas; vanaf 26 Maart 1943 in de Jekerstraat 74 huis bij Isaac Nabarro en daarna nog kort op het Merwedeplein 45 2e etage bij Jakob Levy en zijn vrouw, waar ook zijn ouders al vanaf 5 Februari 1942 inwoonden.

Begin Juli 1942 kreeg Gerrit een functie bij bij de afdeling Evacuatie van de Joodse Raad op de Nieuwe Keizersgracht 58. Hij kreeg een “Sperre” en was tot nader order vrijgesteld van deportatie. Zijn Sperre-nummer van de Joodse Raad was 81530 hetwelk gelegen lag in de nummerserie 80000 tot 100000, de eigenlijke Joodse Raad vrijstellingsnummers/stempels.

Gerrit van Praag overleefde de oorlog; hij werd op 7 Juni 1945 vanuit zijn vorige adres Jekerstraat 74 ingeschreven op het adres Maasstraat 51 2e etage in Amsterdam, trouwde na de oorlog met een niet-Joodse vrouw.

Ook zijn nichtje Elsje Sonja van Praag, die op 28 November 1942 in Amsterdam werd geboren als dochter van Gerrit’s zuster Jogeva en haar man Gerrit van Praag (1909) (ook wel Gerard genoemd), overleefde ook de oorlog en werd als bijna 3-jarige op 17 Juli 1945 met haar oom Gerrit van Praag herenigd in de Maasstraat 51 2e etage. Zij werd op 4 October 1945 door oom Gerrit (1910) meegenomen naar hun nieuwe woonplaats Zeeweg 287 in Velsen.

Bronnen o.a. het Regionaal Archief Alkmaan/Bevolkingsregister Den Helder met Hijman van Praag en familie; het Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Gerrit van Praag (1910); Amsterdamse woningkaarten Valkenburgerstraat 81, Biesboschstraat 38, Jekerstraat 74 en Maasstraat 51 en het archief van de Joodse Raad, registratiekaart van Gerrit van Praag.