Verhaal

Zeelui of emigranten?

Johannes Pieter, Johannes Petrus, Johannes P.

Door:

Naamsverwarring

Johannes Pieter werd op 30 januari 1901 geboren in Rotterdam als zoon van Abraham Lusse en Johanna Beek. Er zijn drie immigratiedossiers met de naam Johannes Petrus gevonden. In de Antwerpse Politie Immigratie Index duikt er een op in een dossier met een moeilijk leesbaar jaartal, mogelijk 1930. Als geboortedatum wordt hier vermeld 5 juni 1901, geboorteplaats Amsterdam. Een naam- én leeftijdgenoot dus. Klopt; ook Abrahams oudere broer Jacob Joseph heeft een zoon die Johannes Petrus heet, en een maand of vier na zijn neef geboren is.

+++

Een van deze twee arriveert op 20-10-1919 met het schip de "Rotterdam" op Ellis Island, New York, onder de naam Johannes P. Lusse, 18 jaar, Dutch. Om het allemaal nog wat aparter te maken, zit de andere Johannes P. Lusse, 18 jaar, Dutch, hem op de hielen: hij maakt exact dezelfde reis, ook van Rotterdam naar New York, maar dan met de "Nieuw Amsterdam", en komt twee weken later aan op Ellis Island, op 04-11-1919.

Tamelijk toevallig, zou je zeggen. Klopt, maar wellicht toch iets minder dan je zou denken:

Een Lusse met zeebenen

In de VS overlijdt in mei 1975 ene John Lusse, geboren 05-06-1901, wat hem identificeert als de zoon van Jacob Joseph, de Amsterdamse neef dus.
In diverse scheepsverslagen van rond 1920 , duikt ene Johannes P., Johan, of F.P. Lusse op, die steevast "Dutch" blijkt te zijn en rond 1901 geboren zou moeten zijn, wat doet vermoeden dat het Rotterdammer Johannes Pieter, zoon van Abraham is, die dan in zijn jonge jaren zeeman geweest moet zijn. Dat maakt het net iets minder toevallig dat hij zo vlak voor of na zijn neef en naamgenoot in de haven van Ellis Island opdook; hij deed gewoon zijn werk. Maar sterk blijft het.
Overigens vinden we deze Johannes P. later weer terug in Rotterdam, waar hij zijn brood verdient als "chauffeur". Hij trouwt op 27 maart 1940 met een ons onbekende vrouw.

Voorlopige conclusie:

De Amsterdamse Johannes P. Lusse, zoon van Jacob Joseph, is de Amerikaan John Lusse geworden, en Rotterdammer Johannes Pieter, zoon van Abraham, is (in ieder geval enige tijd) zeeman geweest.

Overigens is ook Petrus M. Lusse op verschillende schepen als bemanningslid gesignaleerd; hij was hofmeester op de grote vaart. Zijn geschatte leeftijd (zo ging dat toen) duidt aan dat hij heel goed geboren zou kunnen zijn op 12-11-1903, wat doet vermoeden dat we hier te maken hebben met Petrus Mattheus, ook een zoon van Jacob Joseph, en als zodanig de jongere broer van de immigrant.
Later werd "Piet" garagehouder. Zijn vrouw Jacoba Dalmeijer, schopte het tot Rotterdams gemeenteraadslid.

De zeebenen blijken erfelijk

De zeevarende broers kregen opvolging van hun kleine neefje Jan Lusse (zoon van David Joseph Lusse en Aaltje Maagdelijn), die, eerst als "gewoon" zeeman, later als steward, jaren lang heen en weer voer naar New York, met de Holland Amerika Lijn. Ook twee van zijn zoons, Henk en Paul, mochten in hun jonge jaren nog wel eens het zeegat uit trekken. In de huidige generaties is deze behoefte niet als zodanig waargenomen, behalve bij een van Jans kleinzoons, maar die is later bij zinnen gekomen en gewoon keurig accountant geworden.