Eerbetoon aan vermoorde schoolgenoten

Op vrijdag 14 oktober 2016 brachten leerlingen en oud-leerlingen van de 1e Montessorischool De Wielewaal uit Amsterdam, in gezelschap van kunstenaar Willem Volkersz, het kunstwerk In Memoriam naar het Nationaal Holocaust Museum i.o.

De Nederlandse-Amerikaanse kunstenaar, zelf een oud-leerling van de school, maakte In Memoriam ter herinnering aan zijn schoolgenoten die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord.

Het kunstwerk bestaat uit 172 houten koffers, een voor elk van de leerlingen en oud-leerlingen van de 1e Montessorischool die in de concentratiekampen zijn vermoord of op andere wijze tijdens de bezetting om het leven zijn gekomen. Op elke koffer schilderde de kunstenaar de naam van een van de kinderen en de plaats, de leeftijd en de datum van hun dood. De installatie wordt ‘omlijst’ door een neon sculptuur van een jongen die een koffer draagt.

Voorafgaand aan deze symbolische overdracht werden de 172 houten koffers door medewerkers van het Joods Cultureel Kwartier naar de 1^e Montessorischool gebracht.  Nadat leerlingen alle koffers in de gymzaal hadden neergezet vertelde Willem Volkersz over zijn kunstwerk en luisterde hij naar de verhalen die de kinderen vertelden over hun families in de oorlog. Een enkele leerling vroeg om een koffer van een omgekomen familielid te mogen dragen.  

De volgende dag verzamelden zich naast de huidige leerlingen ook oud-leerlingen op het schoolplein van de Wielewaal. In een opvallende stoet brachten zij samen met leerkrachten de 172 koffers naar het Nationaal Holocaust Museum in oprichting.

In de aula van het NHM bouwden Willem Volkersz met de leerlingen aan de installatie. Ook werden er papieren bloemen met brieven en kaartjes van de leerlingen bij de koffers gelegd.

Onder luid geroffel en applaus plaatste de kunstenaar de laatste koffer.  

Deze eerste installatie van In Memoriam in Amsterdam markeert ook het begin van een nieuwe educatief programma rond kunst en herdenken: het Joods Cultureel Kwartier nodigt scholen uit om de installatie In Memoriam zelf vorm te geven. Het online Joods Monument speelt hierbij een belangrijke rol. Met behulp van het monument zoeken de leerlingen naar de namen, gezichten en verhalen van de omgebrachte scholieren. Vervolgens wordt met de koffers en de gevonden verhalen een nieuwe installatie in het museum gemaakt.

Foto's Willem Volkersz