Biografie

Over Saartje IJer, haar man Abraham Walvis en haar kinderen Esther en Abraham Sanders.

Saartje IJer was een dochter van Abraham IJer en Kaatje Stad. Zij trouwde op 17 Augustus 1921 in Rotterdam met Hijman Sanders, meubelmaker van beroep, een zoon van Abraham Sanders en Esther Fransman. Het echtpaar kreeg twee kinderen, t.w. Esther op 20 Juni 1922 en Abraham op 14 Januari 1924. Beide kinderen zijn in de Sjoa vermoord.

Het huwelijk van Saartje IJer en Hijman Sanders eindigde op 30 Juni 1933 door echtscheiding waarna Saartje met haar beide kinderen Esther en Abraham vertrok naar Amsterdam en waar zij per Mei 1934 werden ingeschreven in de Valkenierstraat  47 II.

Op 10 Juni 1936 trad Saartje opnieuw in het huwelijk met de koopman Abraham Walvis uit Amsterdam, een zoon van Levie Walvis en Grietje Italiaander. Uit dit huwelijk zijn verder geen kinderen geboren. Vanaf  11 Januari 1939 woonde het echtpaar Walvis in de Amsterdamse 2e Oosterparkstraat 81 III. Op 19 Februari 1940 verhuisde Saartje, Abraham en beide kinderen naar de Nieuwe Kerkstraat 10 I, en op 9 Juli 1941 naar de Weesperstraat 34 III in Amsterdam.

Op 22 October 1942 werd Abraham Walvis werd in Auschwitz vermoord. Een registratiekaart van de Joodse Raad is er niet, zodat niet kon worden vastgesteld wanneer en vanwaar Abraham Walvis is gedeporteerd naar Auschwitz.

Saartje IJer werd op 28 November 1942 afgevoerd naar Kamp Westerbork, aldaar geregistreerd en op 12 December gedeporteerd naar Auschwitz. Bij aankomst op 15 December 1942 werd zij daar direct vermoord.

Esther Sanders, Saartje’s dochter uit haar eerste huwelijk, is op 25 Maart 1942 getrouwd met de 21-jarige Abraham Vreeland, een zoon van Levie Vreeland en Rachel Kokernoot. Ester werd met haar man Abraham Vreeland op 26 Mei 1943 afgevoerd naar Westerbork waar op 6 Juli 1943 hun zoontje Louis geboren werd. Op 21 September werd dit gezin op transport gesteld naar Auschwitz, waar Esther en haar 2 maanden oude zoontje Louis bij aankomst op 24 September 1943 onmiddellijk zijn vermoord. Abraham Vreeland heeft nog dwangarbeid verricht tot dat hij op 24 November 1943 om het leven werd gebracht.

Abraham Sanders werd voor tewerkstelling in Duitsland opgeroepen, maar kennelijk heeft hij op de 1e oproep niet gereageerd. Op 7 Augustus 1942 is hij in Kamp Westerbork binnengebracht, met als aantekening op zijn registratiekaart van de Joodse Raad: “o.b.v. 2e Aufruf”. Abraham is nog diezelfde dat op transport gesteld naar Auschwitz, waar hij uiteindelijk op 30 September 1942 is vermoord.

Stadsarchief Rotterdam, gezinskaarten Hijman Sanders en Saartje IJer; Stadsarchief Amsterdam, archiefkaarten van Abraham Walvis, Saartje IJer, Esther Sanders en Abraham Vreeland en het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Saartje Walvis-Yer (IJer), Esther Sanders, Abraham Vreeland en Abraham Sanders.

Alle rechten voorbehouden