Verhaal

Froukje Spier-Cohen

Froukje COHEN
Gorredijk, 25.11.1898 - Auschwitz, 23.11.1942

 

Op 5 december 1916 openden de gebroeders David en Hartog Cohen hun eerste slagerij in Den Haag. Hun zusje Froukje trok bij hen in en hielp mee aan de opbouw van hun slagersbedrijf. Met Froukje achter de toonbank hadden de broers een geweldige troef in huis. Net als de jongens wist Froukje precies wat er omging in een slagersbedrijf, want zij groeiden allen op in Gorredijk in een slagersgezin met vijf kinderen.

Tweeëneenhalf jaar later liep de zaak van haar broers op rolletjes en Froukje vertrok naar Amsterdam waar zij leerling-verpleegster werd in het Portugees-Israëlitische Zieken- en Oude Vrouwenhuis aan de Plantage Franschelaan in Amsterdam, nu de Henri Polaklaan.
Zij deed haar boodschappen om de hoek in de Roetersstraat in de kruidenierszaak van Izaak Spier waar zij Izaaks zoon Eduard ontmoette. Op 24 maart 1926 trouwden Froukje en Ed. Izaak deed zijn winkel over aan zijn zoon en hij en Froukje werkten met plezier in hun eigen zaak. Op 6 maart 1933 werden zij de trotse ouders van een zoon, Jacques Salomon.

Tijdens de Duitse bezetting gingen de meeste levensmiddelen op de bon. De uitgegeven bonnen hadden een beperkte geldigheid en in de krant werd bekend gemaakt bij welke winkel wat gekocht kon worden. Dat had vaak tot gevolg dat er lange rijen voor de winkels ontstonden. Dit betekende voor Froukje en Ed een omslachtige administratieve werkwijze. Omdat hun winkel van belang was voor de voedselvoorziening van de Amsterdamse Joden kregen zij een Sperre.
In diezelfde periode werd Jacques zes jaar en omdat het gezin liberaal-Joods was ging hij waarschijnlijk naar een openbare school. Met ingang van het schooljaar 1941 werden alle Joodse leerlingen verplicht bij elkaar geplaatst in Joodse scholen en op 24 september van dat jaar ging Jacques naar de ‘Joodse School nummer 4’ aan de Plantage Muidergracht.

Hoe de familie Spier is opgepakt is onbekend, maar op 11 november 1942 zijn zij aangekomen in Westerbork en daar geregistreerd. Zij beriepen zich op hun Sperre en een bevestiging daarvan werd op 16 november in Westerbork ontvangen. Dit heeft niet meer mogen baten. Op 20 november is het gezin gedeporteerd naar Auschwitz, waar Froukje – twee dagen voor haar 44e verjaardag – samen met haar negenjarige zoon Jacques direct na aankomst op 23 november 1942 is omgebracht.
Het lot van Ed was lang onbekend tot het in 1991 duidelijk werd dat Ed Spier op 4 december 1942 in Auschwitz was ‘overleden’. Todesursache: Herzasthma.

Op 11 december 1942, één week na de dood van Ed, verscheen in het Joodsche Weeklad een advertentie: Heropend door L. Rimini, Kruidenierszaak E. Spier, Roetersstraat 16.