Verhaal

Selien Cohen en Louis Raske patienten in het Apeldoornsche Bosch

Louis Raske geboren 19-9-1894 in Schiedam, zoon van Isaac Raske (1862-1928) en Rebecca Eckstein (1859-1913). Hij woonde aan de Rembrandtlaan 78b in Schiedam.

Hij kreeg in 1921 toestemming tot het houden van een particuliere bank van lening in de Nieuwstraat 24 te Schiedam, die hij in 1924 op de naam zette van Isaac Raske en Louis Raske, handelende onder de naam ‘I. Raske en Zoon’. Het was voor 1940 lange tijd het enige pandhuis in de gemeente Schiedam.

Hij trouwde Sjearlina Mina (Selien) Cohen (geboren 21-9-1898 Delfzijl) 16-10-1927 Delfzijl. Zij overleed 20-9-1932 in het Apeldoornsche Bosch. Zij werd 7-9-1932 opgenomen in deze inrichting. Zij was daar al in 1920 opgenomen geweest.

Louis trouwde Betty Sanders (geboren 16-9-1900) 7-6-1936.

Louis Raske heeft tot juni 1942 de bank van lening in eigendom gehad. Daarna mocht hij als Jood niet meer zijn bank van lening, ook wel pandhuis of lommerd genoemd, bedrijven. Na bericht van de Stadsbank van Leening in Amsterdam, die informeerde naar de mogelijke sluiting van het pandhuis in Schiedam, droeg de Schiedamse politie de heer Raske op geen panden meer aan te nemen en in afwachting van nader te nemen maatregelen door te gaan met de afwikkeling van de bestaande onderpanden. Tijdens deze afwikkeling wegens de gedwongen sluiting werd Raske volgens de politierapporten in 28 juli 1942 opgenomen in het Apeldoornsche Bosch. Hetgeen niet verwonderlijk is. De opname geschiedde met een machtiging op 27-7-1942 van de kantonrechter in Schiedam. Op 13-1-1943 werd deze machtiging verlengd voor een jaar door de Arrondissementsrechtbank met als argument voor de voortzetting van de verpleging door Nico Speijer, arts in het Apeldoornsche Bosch omdat hij depressief zou zijn.

Het is aannemelijk dat hij tot of tot vlak voor de ontruiming in de inrichting op 22-1-1943 aanwezig was. Hij is wel tijdig weggekomen. 

Het echtpaar Raske overleefde de oorlog. Daarom heeft Louis Raske waarschijnlijk zelf toegezien op het rechtsherstel van zijn bezittingen. De verkoop van de Nieuwstraat 24 uit mei 1944 (Beheer ANBO) aan Hendricus Gerardus Rietkerken, koopman te Schiedam werd in het kadaster doorgehaald en het pand teruggegeven aan Raske en in 1947 in het kadaster geregistreerd. Hij heeft het pandhuis niet voortgezet. Het pand van de Bank van Lening of Lommerd van Louis Raske in de Nieuwstraat 24 werd gesloopt in 1956.  Louis overleed 26-12-1976, Betty in 1989.

Bronnen: 

Een woning, hetzij een Joodsche of een gewone. De houding van de gemeente Schiedam tegenover Joodse huiseigenaren en huurders, 1940-1955 Merel Blok. p 30 en 54

Gelders Archief toegang 0517 Arrondissementsrechtbank en Parket van de Officier van Justitie te Zutphen.