Isak Elkan van Polen was de oudste van de twee zonen van Izak van Polen en Eva van Berg. Hij werd in Amsterdam geboren op 22 Juli 1905. Izak Elkan had na 6 jaar lagere school een 3-jarige opleiding op een handelsschool, werd kantoorbediende in een papierzaak en later handelsreiziger en grossier in papierwaren.
Ook werd hij goedgekeurd voor de Nationale Militie; hij werd op 5 Februari 1925 ingelijfd bij het korps Luchtdoel Artillerie, werd meerdere keren met Groot Verlof gestuurd en weer opgeroepen, en per 15 Juni 1938 bij reorganisatie her-ingedeeld in het 1e Regiment Luchtdoel Artillerie.
Isak Elkan trouwde op 16 Augustus 1928 in Amsterdam met Roza Polak, een dochter van Isaac Polak en Bloeme Kijzer. Roza was geboren op 10 September 1902 in de Hemonystraat 41 in Amsterdam. Het echtpaar Van Polen-Polak had geen kinderen.
Nadat Isak Elkan en Roza Polak getrouwd waren woonden zij lange tijd in de Weesperstraat 11 1e etage, waar ook de oom van Isak Elkan, Abraham de Hes kwam inwonen. Ook zijn broer Benjamin Israël woonde tussen April 1923 en Maart 1938 bij Isak Elkan en Roza in. Zijn broer was nog ongehuwd in die jaren en werkte als reiziger papierwaren bij zijn broer. Na Maart 1938 trok Benjamin in bij zijn vader, die toen bij Isidor Goudsmit in de Zuider Amstellaan 14 huis woonde.
Isak Elkan en Roza woonden inmiddels op de Zuider Amstellaan 243 II in de Amsterdamse Rivierenbuurt toen zij na de verplichte registratie bij de Joodse Raad in 1941, alsnog verplicht moesten verhuizen naar de Paardekraalstraat 6, gelegen in de Transvaalbuurt van Amsterdam-Oost.
Roza Polak was gesperrt “bis auf weiteres”door de Joodse Raad; zij had een functie gekregen bij de broodvoorziening en daartoe een Sperre met het hoge nummer 92747 gekregen, een nummer wat behoorde tot de feitelijke Joodse Raad nummering/stempels. Personen met dergelijke hoge vrijstellingsnummers, werden uiteindelijk eind September 1943 gedeporteerd toen de Joodse Raad werd opgeheven, voor zover men al niet eerder aan deportatie had geprobeerd te ontkomen door b.v. onderduik.
Hoe Roza Polak aan deportatie heeft weten te ontkomen is onbekend, maar wél bekend is dat zijn de Sjoa heeft overleefd. Zij is uiteindelijk op 15 Mei 1961 in Amsterdam overleden. Maar haar echtgenoot Isak Elkan van Polen werd al op 23 Augustus 1942 in Westerbork binnengebracht en de volgende dag, 24 Augustus 1942 op transport gesteld naar Auschwitz.
Onbekend is waarom Isak Elkan niet “gesperrt” was, net als zijn vrouw Roza. Daarentegen doet de notitie “Sch” op zijn Joodse Raadkaart vermoeden, zoals dezelfde óók op de kaart van zijn broer Benjamin Israël voorkomt, dat die letters “Schutzhaft” - preventieve hechtenis – betekenen, ook wel "administratieve hechtenis". Kennelijk waren zij beiden voor de Duitsers “onwelgevallig”, werden samen gearresteerd en direct doorgezonden via Westerbork naar Auschwitz.
Dit transport bevatte in totaal 519 gedeporteerden, waarvan de meesten vermoedelijk gehoor gegeven hebben aan de oproep t.b.v. de z.g. “Arbeitseinsatz”. Toen de deportatietrein twee of drie dagen later arriveerde in Auschwitz, werd Isak Elkan van Polen zonder twijfel geselecteerd voor tewerkstelling, al is niet bekend waar hij toen terecht is gekomen of wat hij heeft moeten doen. De omstandigheden in Auschwitz waren mensonterend en het “kampleven” was verschrikkelijk, waardoor velen al snel door ontberingen, ziektes of anderszins het leven verloren.
Na de oorlog was dat in eerste instantie allemaal niet zo bekend. Toch heeft het Nederlandse Ministerie van Justitie, mede op basis van onderzoek van het Rode Kruis, vastgesteld dat Isak Elkan van Polen na 30 September 1942 niet meer in leven zou kunnen zijn. De Gemeente Amsterdam kreeg toen opdracht om een akte van overlijden voor hem op te maken, waarin is vastgelegd dat Isak Elkan van Polen op 30 September 1942 in Auschwitz is overleden.
Toen een aantal jaren geleden delen van de “Sterbebücher van Auschwitz”- de overlijdensindexen – teruggevonden zijn, is daaruit gebleken dat Isak Elkan van Polen al op 5 September 1942 in Auschwitz werd vermoord. Echter de website Joods Monument publiceert vooralsnog alleen de juridische datum van overlijden, zoals die destijds ook zijn gepubliceerd in de Nederlandse Staatscourant.
Bronnen o.a. het Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Izak van Polen (1872), gezinskaart en archiefkaart van Isak Elkan van Polen (1905); Militieregister Amsterdam/Isak Elkan van Polen; geboorteaktes Roza Polak nr. 10867/jaar 1902 en nr. 8522/jaar 1905 voor Isak Elkan van Polen; diverse woningkaarten Amsterdam; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Isak Elkan van Polen en Roza van Polen-Polak; website Museum and Memorial Auschwitz-Birkenau/Auschwitz prisoners/Isak Elkan van Polen en de Wikipedia website Jodentransporten vanuit Nederland.nl/transport 24 Augustus 1942.