Biografie

Het lot van Benjamin Israël van Polen, zijn vrouw Schoontje van Loggem en zoontje Emil.

Benjamin Israël van Polen, de jongste van de twee zonen van Izak van Polen en Eva van Berg, werd geboren op 31 Mei 1913 in Amsterdam.  Benjamin werkte in het bedrijf van zijn broer Isak Elkan van Polen als vertegenwoordiger papierwaren, en woonde zelfs tussen April 1923 en Maart 1938  bij Isak en zijn vrouw Roza Polak in. In die jaren was Benjamin Israël van Polen nog ongehuwd

Nadat hij in Maart 1938 vertrokken was bij zijn broer en schoonzus, trok hij in bij zijn vader Isak van Polen die toen in de Zuider Amstelaan 14 huis woonde, maar vertrok vandaar weer op 21 Juli 1939 naar het adres Amstellaan 30 2e etage, waar hij inwoning vond bij Leonardus Sitters.

Op 15 Mei 1940 trok Benjamin in bij zijn (toen nog) toekomstige schoonouders Mozes van Loggem en Roosje Kanes en hun vier kinderen Levie, Betje. Isaac en Schoontje, die woonden op de Onbekendegracht nr. 1 huis. 

Op 7 November 1940 trad de 27-jarige Benjamin Israël van Polen in Amsterdam in het huwelijk met de 32-jarige Schoontje van Loggem, een dochter van Mozes en Roosje. Schoontje  was geboren op 22 Augustus 1908 in Amsterdam en op 19 Mei 1942 werd hun enige zoon Emil geboren.

Op 17 Juli 1942, toen Emil 2 maanden oud was, heeft de Joodse Raad uitstel van deportatie verleend aan het gezin Van Polen, wat echter voor Benjamin Israël van Polen slechts geduurd heeft tot 24 Augustus 1942, de datum waarop hij op transport werd gesteld naar Auschwitz.

Onbekend is wat de reden zou kunnen zijn dat Benjamin Israël, ondanks het uitstel van deportatie wegens “Kind unter 3 Monate” toch werd gearresteerd, en wat is gebleken, samen met zijn broer Isak Elkan. De letters “Sch” op zijn en die van zijn broer op hun Joodse Raadkaarten doen vermoeden, dat die letters “Schutzhaft” - preventieve hechtenis – betekenen, ook wel "administratieve hechtenis". Kennelijk waren zij beiden voor de Duitsers “onwelgevallig”, en zonder verdere vorm van proces direct doorgezonden via Westerbork naar Auschwitz.     

Daarentegen werden zijn vrouw Schoontje van Loggem en zijn zoontje Emil pas in het jaar daarop, op 26 Mei 1943 opgepakt en afgevoerd naar Westerbork, waar zij werden ondergebracht in barak 61. Op 1 Juni 1943 werden zij gedeporteerd naar Sobibor in een transport van meer dan 3000 slachtoffers. De enige overlevende was Jules Schelvis, de latere auteur van het boek “Vernietigingskamp Sobibor”. Alle anderen, waaronder Schoontje van Polen-van Loggem en de kleine Emil van Polen werden na aankomst op 4 Juni 1943 in de gaskamers vermoord.

Benjamin Israël van Polen werd net als zijn broer Isak Elkan, al op 23 Augustus 1942 in Westerbork binnengebracht en de volgende dag, 24 Augustus 1942 op transport gesteld naar Auschwitz. Van dit transport met 519 gedeporteerden, hebben de meesten vermoedelijk gehoor gegeven aan de oproep t.b.v. de z.g. “Arbeitseinsatz”.

Toen de deportatietrein twee of drie dagen later arriveerde in Auschwitz, werden de broers Van Polen zonder twijfel geselecteerd voor tewerkstelling, al is niet bekend waar zij toen terechtkwamen of wat zij voor “werk” hebben moeten doen. De omstandigheden in Auschwitz waren mensonterend en het leven in het kamp was verschrikkelijk zwaar, waardoor velen al snel door ontberingen, ziektes of op andere wijze om het leven kwamen.

Ondanks de onderzoeken van het Rode Kruis betreffende de concentratiekampen van na de oorlog hebben de Nederlandse autoriteiten mede daardoor, niets anders kunnen constateren dat Benjamin Israël van Polen na 30 September 1942 niet meer in leven zou kunnen zijn. De gemeente Amsterdam kreeg toen opdracht om voor hem een akte van overlijden op te maken, waarin vastgelegd is dat  Benjamin Israël van Polen op 30 September 1942 in Auschwitz is overleden.

Maar toen in latere jaren nog grote delen van de “Sterbebücher van Auschwitz”- de “Dodenboeken” teruggevonden zijn, is daaruit gebleken dat Benjamin Israël van Polen pas op 7 October 1942 in Auschwitz werd vermoord. Echter de website Joods Monument publiceert vooralsnog alleen de juridische datum van overlijden, zoals die destijds ook zijn gepubliceerd in de Nederlandse Staatscourant.

Bronnen o.a. het Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Izak van Polen (1872) en Mozes van Loggem (1881);, archiefkaart van Benjamin Israël van Polen(1913) en Schoontje van Loggem; woningkaart Amsterdam/Amstellaan 30 II; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Benjamin Israël van Polen, Schoontje van Polen-van Loggem en Emil van Polen; informatie betreft Schützhaft van Raymund Schütz; website Museum and Memorial Auschwitz-Birkenau/Auschwitz prisoners/ Benjamin van Polen en de Wikipedia website Jodentransporten vanuit Nederland.nl/transport 24 Augustus 1942 en 1 Juni 1943.

Alle rechten voorbehouden