Verhaal

Biografie Isidor Frits Felleman

Isidor Frits Felleman is de jongste zoon uit het huwelijk van fruitkoopman Louis Felleman en Mietje Felleman-de Jong. Zijn oudere broer is Jack. Zowel de ouders als de broer van Isidor Frits worden gedurende de oorlog in Auschwitz omgebracht.

Isidor Frits wordt in Amsterdam geboren en komt als dertienjarig jongen naar Den Haag. Van hieruit vertrekt hij in oktober 1936 naar Horssel, gemeente Woking, in Engeland, de reden is onbekend. Daarna gaat hij in januari 1938 naar Twello. Hij werkt er als volontair in de tuinbouwsector. Dit betekent dat hij als vrijwilliger werkt, niet alleen met de intentie om iets om handen te hebben, maar vooral om een vak te leren en na verloop van tijd door te kunnen stromen naar een betaalde baan. Met andere woorden, hij werkt doelbewust aan zijn loopbaan.

Mogelijk is zijn kijkrichting het pionierschap in Palestina; het gebied van Voorst en Twello staat dan al een aantal jaren internationaal bekend om het opleiden van Joden tot pionierswerker in Palestina. Vanaf 1918 komen relatief grote groepen twintigers naar deze dorpen en laten zich inschrijven als landbouwer.

Als Isidor Frits twee maanden in Twello heeft gewoond en gewerkt, verhuist hij naar Apeldoorn. Hij gaat in de Zutphensestraat wonen, op nummer 141, waar hij inwoont bij één van de tuinmannen van het Apeldoornsche Bosch, meneer Griethuizen. Het kan bijna niet anders dan dat hij werkzaam is bij het Apeldoornsche Bosch, het woonhuis maakt namelijk deel uit van de Sarah-hoeve, een serie woningen voor medewerkers van de instelling. Onder andere de geneesheer-directeur, de godsdienstleraar en de bakker wonen er.

In oktober 1941 wordt in Apeldoorn een willekeurig aantal Joden opgepakt. De avond voor deze arrestaties spreekt de commissaris van politie van Apeldoorn het voltallige personeel toe, hij doet uit de doeken hoe hij het arresteren van de Joden wil gaan aanpakken. Eén van de willekeurige slachtoffers is Isidor Frits. De opgepakte Joodse mannen worden vanuit Arnhem naar het dan al beruchte Mauthausen gedeporteerd. Hij krijgt registratienummer 5513 toegewezen. Isidor Frits wordt daar, nog geen week na zijn arrestatie, op 14 oktober 1941, om het leven gebracht.

Bronnen: Verwanten van Isidor Frits Felleman, Gemeente Voorst, Stichting Vrienden van Mauthausen, Digitale Stamboom Den Haag, ‘De Joodse Gemeente te Apeldoorn en het Apeldoornsche Bos’ door S. Laansma. Digitaal Joods Monument, CODA Archief Apeldoorn, Erica adresboek van Apeldoorn, Yad Vashem, het Gelders Archief, afdeling ‘Naam & Gezicht’ van het herinneringscentrum Kamp Westerbork en het boek ‘In Memoriam’ door Guus Luijters.

31 augustus 2019