Verhaal

Isidor Vos en Ida Vos-Levy in Bilthoven

onderzoeksresultaten bij het leggen van struikelstenen door de Stichting Struikelstenen De Bilt

Isidor Vos is geboren in 1872 . Hij had met zijn broer Henri in Assen een grossierderij in koloniale waren en bakkersartikelen. In 1900 werd hij lid van de Vrijzinnig Democratische Bond en in 1915 werd hij gekozen tot lid van de gemeenteraad van Assen. Kort daarna is hij benoemd tot wethouder en loco-burgemeester en deze functies heeft hij behouden tot 1923.

De broers Isidor en Henri Vos waren getrouwd met twee zussen afkomstig uit Hamburg : Ida en Caroline Levy. Ida was gehuwd met Henri en Caroline met Isidor.  De beide families Vos-Levy hebben altijd in elkaars nabijheid gewoond, in Assen en na hun pensionering in Groningen. Isidor en Caroline kregen twee dochters, het huwelijk van Ida en Henri bleef tot hun verdriet kinderloos. Ida wordt herinnerd als een vrolijke en levenslustige vrouw. Caroline Vos-Levy, de vrouw van Isidor, overleed op 7 maart 1940, dus vlak voor de Duitse bezetting van Nederland.  In de loop van 1940/41 zijn Isidor, Ida en Henri verhuisd naar Utrecht, maar kort daarna moest Henri worden opgenomen in de Joods Psychiatrische inrichting 'Het Apeldoornse Bosch' in Apeldoorn. Daar is hij in 1942 overleden door een natuurlijke dood, dus net vóórdat alle bewoners daar op brute wijze zijn gedeporteerd en vermoord. 

Isidor Vos en zijn schoonzus Ida Vos-Levy zijn verder samen opgetrokken en hebben zich gevestigd in Bilthoven, eerst in Hobbemalaan 56 en vanaf 13 juli 1942 staan zij ingeschreven op het adres Rembrandtlaan 84. Zij zullen hier kamers hebben gehuurd van de hoofdbewoonster, de weduwe Hellendoorn-van Wezel. Haar zoon Hans Hellendoorn had later een prominente rol in de Binnenlandse Strijdkrachten aan het eind van de oorlog en de periode daarna. De verhuizing naar Bilthoven zal niet toevallig zijn geweest:  Rosalie, de oudste dochter van Isidor Vos woonde met haar man in de Parklaan in Bilthoven.

Voor Isidor Vos en Ida Vos-Levy is Rembrandtlaan 84 hun laatst vrijwillig gekozen woonadres geworden. In 1942 hadden de meeste joden de gemeente De Bilt al moeten verlaten om naar Amsterdam te verhuizen. Daar zijn zij kennelijk nog aan weten te ontkomen maar in 1943 kregen zij toch de oproep zich te melden en aan die oproep hebben zij gevolg gegeven.

Op 23 april 1943 zijn zij samen met dochter en schoonzoon naar Station Bilthoven gelopen, hebben daar afscheid genomen en zijn op de trein gestapt die hen naar het doorgangskamp Vught bracht. Ze zullen angst hebben gehad over wat hen te wachten stond maar toch geen voorstelling hebben kunnen maken over het noodlot dat hen zo kort daarna te wachten stond. Op 8 mei 1943 zijn Isidor en Ida per trein vervoerd van Vught naar Westerbork. Het verblijf daar is van korte duur geweest: op 11 mei 1943 zijn beiden gedeporteerd naar Sobibor. Aldaar zijn ze beiden op de dag van aankomst 14 mei 1943, vermoord door vergassing. Dit zijn dezelfde data en plaatsen als bij Otto en Selma Maas-Nathan, die ook vanuit Bilthoven ( Gerard Doulaan 21 ) zijn gedeporteerd: zij hebben in dezelfde transporten gezeten.

Isidor Vos en Ida Vos-Levy zijn respectievelijk 70 en 60 jaar oud geworden

In november 2021 hebben wij twee struikelstenen geplaatst