Het werkkamp in Ellecom/Jodenkamp Palästina/'SS-Schule Avegoor'
De benaming 'Jodenkamp Palästina' zou een spotnaam zijn van de Duitsers voor het Joodse werkkamp te Ellecom. Deze benaming werd echter ook gebruikt door de Joodsche Raad van Amsterdam in een brief van 18 september 1942 aan het Gemeentelijk Bureau van Sociale Zaken in Amsterdam.
In Ellecom ligt het landgoed met het Huis 'Avegoor', dat tot 1924 in particulier bezit is geweest. De gemeente Rheden koopt het landgoed en Huis in 1924, maar verkoopt in 1927 weer een gedeelte van het landgoed en het Huis aan 'NV Avegoor Vacantieoord'.
In september 1940 wordt het 'Troelstra Vacantieoord Avegoor', zoals het toen heette, gevorderd door de Duitsers en in mei 1941 komt in Huize Avegoor een opleidingskamp voor de Nederlandsche SS onder de naam 'SS-Schule Avegoor'.
Op het landgoed moest een sportveld en een 'Turnhalle' gerealiseerd worden en om dat te bereiken werden er Joodse mannen uit verschillende delen van Nederland tewerkgesteld in het kader van werkverschaffing. Begin september 1942 zijn er ongeveer 139 Joodse mannen heengestuurd, die onder zeer slechte en erbarmelijke omstandigheden moesten werken. De latere benaming van 'De Hel van Ellecom' geeft dat al aan. Er moesten onder andere bomen gerooid worden, grond afgegraven en dat alles in een moordend tempo met zweep- en stokslagen, als er volgens de SS niet snel genoeg gewerkt werd. Af en toe kwam er ook alvast een Duitse beroepsbokser oefenen op de Joodse mannen.
Drie mannen zijn in Ellecom overleden en daar begraven, de overige werden in november 1942 op transport gezet naar Westerbork en van daaruit naar de vernietigingskampen gestuurd.
De namen van 44 Joodse mannen zijn bekend, deze zijn vanuit Amsterdam bij de SS-Schule tewerkgesteld. De overige namen zijn (nog) niet bekend.
Een opmerkelijk feit is, dat op de registratiekaart van deze mannen staat, dat zij eerst geselecteerd waren voor kamp Molengoot, maar dat is doorgestreept en zij werden naar de SS-Schule gestuurd op 2 september 1942.
Jenneke Hiensch-Hess