Deze foto is in het bezit van Mirjam Bolle in Jeruzalem, die hem mij ter beschikking heeft gesteld en waar ik haar heel dankbaar voor ben.
De foto toont het diner van de bruiloft van Max Bolle en Eva Hertzberger, dat plaatsvond op 5 september 1934 in Scheveningen, hotel Keyl. Een groot aantal mensen kon door Mirjam Bolle worden geïdentificeerd als familieleden Bolle of Hertzberger of de zakenpartner van Max Bolle. Zij zijn al "getagd" naar de persoon op deze site. Er ontbreken nog wat namen. Van een persoon is de toeschrijving onzeker. Maurits Hertzberger zou de zittende man rechts kunnen zijn, gebaseerd op de gelijkenis met de foto van Maurits Hertzberger op het JM en het feit dat hij aan de kant van de tafel zit waar andere personen van de familie Hertzberger zitten, maar zeker is dit niet.
Mozes Bolle was een zoon van Meijer Mozes Bolle en Theresia Parser. Hij huwde Mietje Blitz in 1909 in Amsterdam. Zij overleed op 8 december 1939. Ze kregen drie kinderen, onder wie Meijer Henri Max. Mozes Bolle hertrouwde op 1 juli 1942 in Amsterdam met Elza Engelina van Praag. Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Mozes Bolle
Mozes Bolle komt voor als 'je vader' in M. Bolle, Ik zal je beschrijven…
Op de foto van de trouwerij van zijn zoon Max zit Mozes Bolle naast de bruid. Naast hem zit zijn toenmalige vrouw Marie (officieel Mietje) Blitz. Zij overleed in 1939. Volgens de schoondochter Mirjam Bolle werd haar schoonvader `Maurits` genoemd. Veel mannen die als Mozes stonden ingeschreven, vonden dat te "joods" en noemden zich Maurits. De afkorting "Moos" wekte antisemitische associaties.
In zijn boeken "Het traject van een täg-esser" (Heemstede, 1991) en "Rapenburgerstraat 177 - In herinnering aan Menachem Bolle" (Heemstede, 1993) beschrijft Jaap Meijer onder meer het gezin Bolle, wonende aan de Nieuwe Keizersgracht 62 "met het nooit te vergeten telefoonnummer 51362". Meijer was bevriend met de zoon Leo (later Menachem) Bolle en kwam vanaf maart 1926 over huis bij diens familie.
Eva Bolle-Hertzberger met haar schoonouders Mozes ('Maurits) Bolle en Mietje Blitz. De foto is gemaakt aan de Harstenhoekweg in Den Haag, tweede helft jaren dertig. De foto is in het bezit van Mirjam Bolle, Jeruzalem.
Eva Bolle-Hertzberger met haar ouders, schoonouders en oma
Eva Bolle-Hertzberger met haar ouders Jacques Hertzberger en Henriette Betje Staal, haar oma, evenals haar schoonouders Mietje Blitz en Maurits Bolle. Voor mei 1936. Foto in het bezit van Mirjam Bolle, Jeruzalem.
Mozes (Maurits) Bolle met zijn vrouw Mietje Bolle-Blitz in de loofhut op hun adres Nieuwe Keizersgracht 62. Medio jaren 30. Foto in het bezit van Mirjam Bolle, Jeruzalem.
Mietje ('Marie') Blitz, overleden in 1939. Zij was de eerste echtgenote van Mozes ('Maurits') Bolle en moeder van Max, Menachim (Leo) en Freddy Bolle. Foto in het bezit van Mirjam Bolle, Jeruzalem.
Mozes (Maurits) Bolle en Els Bolle-Van Praag in Bergen-Belsen
In juli 1945 keerde Freddy Bolle terug in Amsterdam, na vele maanden van ellendige gevangenschap in Bergen-Belsen en weken van zo mogelijk nog ellendiger transport in de trein die eind april 1945 bij het dorpje Tröbitz werd bevrijd door de Russen, ook wel aangeduid als "het verloren transport". In een brief gedateerd 7 augustus 1945 aan zijn broer Menachem (Leo) en schoonzus Mirjam Bolle-Levie in Kvutsat Yavne beschrijft hij onder meer de ziekte en het overlijden van zijn vader Mozes (Maurits) Bolle en diens tweede vrouw Els Bolle-van Praag. Maurits Bolle stierf op 20 januari 1945. Els Bolle-van Praag op 5 maart.
Freddy Bolle was de derde en jongste zoon van Maurits Bolle en Marie Bolle-Blitz. Hij werd geboren in 1914 in Amsterdam en overleed aldaar in 1983.
Het origineel van de brief wordt bewaard door Yad Vashem in Jeruzalem. Een Engelse vertaling van deze brief is verschenen in "After so much Pain and Anguish - First Letters after Liberation", een uitgave van Yad Vashem (2016).
"Vader heeft zich ook na het vertrek van de eerste (en zooals later bleek de eenige) Austauschgroep naar Palestina erg flink gehouden. Hy verzorgde zich zeer goed en was op zyn kleeren, zooals hy thuis was. Hy liep met een nagelschuiertje in zyn zak om te kunnen schuieren, als er per ongeluk een vlek op pak of jas kwam. Els heeft hem ontzaggelyk nauwgezette verzorging gegeven en ook zy hoopte, eve…